[ad_1]
Denizciler, bizim otomobillerimizde kullandığımızdan daha değişik bir hız birimini kullanıyor. Türkçeye “düğüm” olarak çevrilen Knot’ın tarihini biliyor musunuz?
Hız göstergesi denildiğinde çoğumuzun aklına kilometre gelir. Bu sebeple günlük hayatımızda bir hız ya da uzaklık birimi olarak kilometreyi kullanıyoruz. Sözgelişi arabalarımızın hız göstergesi km/s olarak gösteriliyor.
Peki madem araçlarımızda kilometre benzer biçimde bilindik bir ölçü sistemini kullanıyoruz, mevzu denize vardığında hız birimi olarak neden “knot” kullanılıyor? Hadi gelin, “knot” hız biriminin nereden geldiğine yakından bakalım.
Knot hız ölçü birimi, 15. yüzyılda denizcilerin imdadına yetişiyor.
Denizciler 1600’lü yıllara kadar hızlarını bilmeden denize açılıyorlardı. Bu durum, haliyle pek oldukça problemi bununla beraber getiriyordu. Bu mevzuya bir çözüm olarak ise bir alet geliştirildi. “Parakete” adlı bu alet yardımıyla artık hangi hızla yol alabildiklerini biliyorlardı.
Parakete adlı aletle knot hız birimi geliştirildi.
Bu alet, aslına bakarsak üçgen bir tahta parçasına bağlanmış halat ve kum saatinden oluşuyordu. Denizciler üçgen bir tahta parçasını alıp ucuna halat bağlıyorlardı. Sonrasında bu halatın üstüne eşit aralıklarla (14,4 metre) düğümler atıyorlardı.
Sonrasında ise tahta parçasını geminin arkasından suya atıyorlar ve kum saatiyle vakit tutuyorlardı. Çoğu zaman 30 saniye devam eden bu süreçte ise halatın üstüne eşit aralıklarla bağladıkları düğümleri sayıyorlardı. Bu işlem birkaç kez tekrarlanıp averaj hızı hesaplanıyordu.
Her bir boğum, saatte 1 knot gidildiğini bildiriyordu.
Denizcilerin bulmuş olduğu bu yöntemle, ipin 10 düğümü suya girdiyse 10 knot hızla gittikleri anlaşılıyordu. Kısaca buradaki her 1 düğüm, geminin saatte 1852 metre hızla gittiğini bizlere gösteriyordu. Esasen İngilizce bir kelime olan “knot”, Türkçede düğüm anlamına geliyor. Bu aşamada 1 knot demek saatte 1 düğüm kadarlık mesafe yol alındığını bizlere gösteriyor.
İLGİLİ HABER
Klasik Bir Futbol Topu Neden Beşgenler ve Altıgenlerden Oluşuyor?
Gemilerin hızlarını hesaplamak için günümüzde hangi teknolojiler kullanılıyor?
1990’lı yıllarda sivil olarak da kullanılmaya başlanan GPS teknolojisinden sonrasında pek oldukça vapur bu sisteme geçti. GPS, geminin konumunu değişik uydular vesilesiyle belirleyerek kısa sürede hareket etmiş olduğu mesafeyi çıkarıyor. Bununla beraber ultrasonik sensörler yada Doppler ölçümü de geminin hızını belirlemekte kullanılan yöntemler içinde.
İLGİLİ HABER
Günümüzdeki Böceklerin Yüz Milyonlarca Yıl Ilkin Denizlere Hakim Olan Ataları Hakkında Ürküten Bulgu: Boyutları 2 Metreye Ulaşıyormuş!
[ad_2]
