General Motors’un İnsanların Hayatına Mal Olan Hatası
2014’te patlak veren General Motors (GM) skandalı, minik bir parça olan ateşleme anahtarının iyi mi büyük bir trajediye yol açabileceğini gösterdi. GM, bu hatayı seneler süresince fark etmesine karşın, düzeltememiş ya da düzeltmek istememişti.
General Motors, 2014 senesinde milyonlarca aracını geri çağırmak mecburiyetinde bırakıldı. Sebep? Kolay bir ateşleme anahtarı arızası. Sadece bu rahat hata, birçok kazaya ve minimum 97 ölümle sonuçlanan ağlatısal vakalara niçin oldu.
Peki, GM bu problemi niçin zamanında çözmedi? Firmanın maliyet odaklı kültürü, insan yaşamını iyi mi ikinci plana attı?
İlk ikazlar 2001’de geldi sadece harekete geçmek 2014’ü buldu.
GM mühendisleri, 2001 senesinde Saturn Ion modellerinde bir ateşleme anahtarı hatası fark etti. Chevrolet Cobalt için ise bu ikazlar 2004’te gelmeye başladı.
Problem, anahtarın beklenmedik bir halde “kapalı” yada “aksesuar” moduna geçebilmesi, bu durumun da motorun durmasına ve hava yastıklarının dönem dışı kalmasına niçin olmasıydı.
Sadece bu ikazlar, maliyetin yüksek olması sebebiyle görmezden gelindi. Bir mühendisin belirttiğine bakılırsa bu hatanın düzeltilmesi, aracın başına bir tek 90 cent ek maliyet getirecekti.
2005 senesinde, Amber Rose isminde genç bir sürücünün Chevrolet Cobalt’ı, ateşleme anahtarının kapalı pozisyona geçmesi sebebiyle kontrolden çıkmış ve kazada yaşamını kaybetmişti.
Sadece GM, bu ağlatısal vaka sonrasında bile ciddi bir soruşturma başlatmadı.
2010 senesinde bir öteki genç sürücü Brooke Melton, aynı arızadan dolayı yaşamını yitirdi. GM, bu olayların üstüne uzun süre harekete geçmedi.
GM, bu ve benzeri vakalar karşısında uzun süre sessiz kaldı. Ta ki 2014 yılına kadar. Bu zamanda GM, ABD’de ve Kanada’da 2.6 milyon aracı geri çağırmak mecburiyetinde bırakıldı. Geri çağırmanın altında yatan niçin ise iki genç sürücünün başına gelen ağlatısal kazalar benzer biçimde onlarca kazaya neden olan ateşleme anahtarındaki hata oldu.
2014’ün başlarında GM’in yeni CEO’su Mary Barra, firmanın başına geçti.
Barra, bu skandalın tam ortasında göreve geldi ve mesuliyet almak mecburiyetinde bırakıldı. Mart ayında Kurultay’de ifade veren Barra, GM’in geçmişte maliyet odaklı bir kültüre haiz bulunduğunu ve bu kültürün değiştiğini belirtti.
Sadece bu açıklamalar, kamuoyunda pek oldukca suali da bununla beraber getirdi: Eğer GM, bu problemi daha ilkin çözseydi, kaç yaşam kurtarılabilirdi? Firmanın maliyet odaklı yaklaşımı, niçin bu kadar uzun süre devam etti?
Barra’nın liderliğinde GM, 2014 senesinde toplamda 30,1 milyon aracı geri çağırdı. Bu geri çağırmaların bir kısmı direkt ateşleme anahtarı ile ilgiliyken ötekiler değişik sorunlardan kaynaklanıyordu. Sadece her biri, GM’in seneler devam eden ihmalkarlığının birer sonucu olarak görüldü.
