Apple, iPhone’a 5 TL Zam Yapmamak Niçin Hukuk Mücadelesi Veriyor?
Apple, iPhone’lara yalnızca 12 cent zam yapmamak için iki değişik ülkede mahkeme kapılarını aşındırıyor. Peki bu minik benzer biçimde görünen miktarın arkasında ne yatıyor ve niçin Apple bu kadar emin?
Apple, başta iPhone olmak suretiyle sattığı ürünler ve sunmuş olduğu hizmetler ile dünyanın en büyük şirketlerinden biri konumunda. Doğal ki bu kadar büyük bir şirket, devamlı davalarla da uğraşmak zorunda kalıyor. Bu davalardan biri ise oldukça garip. Öyleki ki teknoloji devi bir süredir iPhone’lara 12 cent, doğrusu 5 TL zam yapmamak için 2 ülkede harp veriyor.
Bu ülkeler ABD Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık. Peki teknoloji devi niçin bir tek 5 TL zam yapmamak için bu kadar büyük bir davayla uğraşıyor? İşte okurken oldukça şaşıracağınız, bilgileri görünce aslen 5 TL’den oldukça daha fazlasıymış diyeceğiniz bilgileri.
Ilk olarak davanın nedenine bakalım
Apple’ın son dönemde verdiği bu hukuki mücadelenin merkezinde mobil cihazlarında kullanılan 4G patentler var. ABD ve Birleşik Krallık’ta, bu teknolojilerin lisans sahipleri Apple’ın her aygıt için ödemesi ihtiyaç duyulan ücretleri çoğaltmak istiyor. Şirket ise bu taleplere karşı çıkarak davayı kazanmaya çalışıyor.
Herhangi bir mobil aygıt üretmek için patentlere ve lisanslara ihtiyacınız var. Bu patentlerin de belli standartlara uygun olması gerekiyor. Bu yüzden herhangi bir maliyet artışı da direkt olarak tüketicilere yansıtılabiliyor. Ek olarak “patent trolü” olarak adlandırılan kuruluşlar da var. Bunlar, kendi başına herhangi bir ürün yada hizmet geliştirmeyen sadece patentleri alarak bu patentleri yada benzerlerini ürünlerinde kullanmaya çalışan şirketlere dava açmayı amaç edinmiş kuruluşlara deniyor. Şu demek oluyor ki amaçları davalarla şirketlerden para koparmak.
Apple’ın bir süredir New York’lu bir şirket olan Optis Wireless Technology ile devam eden davası var. Optis 4G patentlerinin yalnızca birkaçına haiz sadece lisanlar için oldukça yüklü oranda para talep ediyor. Mahkeme, ilk başta Optis’e 506 milyon dolar para ödenmesi sonucuna varmıştı sadece hemen sonra 300 milyon dolara gerilemişti. Sonrasında ise iki şirket de temyize gitti.
Öte taraftan Birleşik Krallık’ta da benzer davalar var. Tamamı, Apple’ın her bir iPhone’a 12 cent (5 TL) zam yapmak zorunda kalmasına niçin olabilir. Sadece şirket, bunu istemiyor ve devamlı itiraz ediyor.
12 cent’in aslen arkasındaki büyük fotoğraf
Apple’ı endişelendiren şey 12 cent’lik artış değil, bunun yaratacağı küresel tesir. Bir iPhone’daki hücresel modemin Apple’a maliyeti ortalama 20 dolar. Eğer davalarda bu şekilde kararlar çıkarsa ve ihtiyaç duyulan tüm patent ücretleri artırılırsa firmanın lisanslara ödeyeceği miktar 40 dolara kadar çıkacak. Şu an ödediği lisans tutarı ise yalnızca 5-6 dolar. Şu demek oluyor ki iPhone’larda 0,12 centlik zam benzer biçimde görünse de aslen vaka bambaşka. Apple’ın yüz milyonlarca iPhone sattığını biliyoruz. Bu da inanılmaz bir maliyet artışı demek.
Tüm sektörler tehlikeye girebilir
Bir başka kaygı verici şey ise Birleşik Krallık’ın belirlenen patent ücret oranlarını küresel olarak geçerli olacak şekilde belirleme yetkisine haiz bulunduğunu söylemesi. Bu da geniş çapta bir tesir yaratacağı için Apple için negatif bir durum. Ek olarak Apple kadar büyük bir şirkete bu biçim bir karar çıkması sektördeki öteki firmalara yönelik hamlelerin de yolunu açabilir. Teknoloji devine nazaran bu şekilde bir karar alınması bu biçim teknolojileri kullanan tüm sektörleri tehlikeye atma potansiyeline haiz. İşte tam olarak bu nedenlerden dolayı Apple itiraz ediyor. Dava sürecinin yakında tamamlanmasının beklenmediğini belirtelim. Muhtemelen önümüzdeki yıla kadar karar çıkmayacak. Neler olacağını göreceğiz.
