[ad_1]
İşçilerin, günlük emek harcama süresinin düşürülmesi için verdiği mücadeleden doğan 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, geçen yıl olduğu şeklinde bu yıl da Covid-19 salgını sebebiyle alanlarda kutlanamayacak. TÜRK-İŞ, DİSK ve HAK-İŞ temsilcileri, Bölme’deki Cumhuriyet Anıtı’na çelenk bıraktı.
Türk-İş, kutlama programı kapsamında 1 Mayıs Bildirisini il temsilcilikleri basın toplantısı ile deklare etti. Bildiriler örgütlü iş yerlerinde okundu. “Yaşasın 1 Mayıs” sloganıyla hazırlanan afişler, sendika ve iş yerlerine asıldı. Toplumsal medyada #heryerdebirlikteyiz etiketiyle hafta süresince problemler ve talepler dile getirildi.
Hak-İş, 1 Mayıs programını 26 Nisan-1 Mayıs arasına yaydı. Bu kapsamda taleplerinin yer almış olduğu 1 Mayıs Bildirisi yayımlandı, 81 il temsilcisiyle çevrim içi toplantı yapılmış oldu.
Işgören-Sen, 1 Mayıs etkinlikleri kapsamında Hacı Bayram Veli Üniversitesi ile “Emek harcama Hayatında Yeni Zihniyet İhtiyacı ve Ergonomik Uygulama Zemini Olarak Kamu Görevlileri Sendikacılığı” temalı internasyonal kurultay düzenledi.
DİSK ve KESK daha önceki yıllarda olduğu şeklinde bu yıl da ortak program düzenledi. “Her gün 1 Mayıs, her yer 1 Mayıs” sloganıyla çeşitli etkinlikler organize eden iki konfederasyon, 1 Mayıs 1977’de yaşamını kaybedenleri Kazancı Yokuşu’na karanfil bırakarak andı.
Türkiye Kamu-Sen ise 81 ilde yapmış olduğu basın açıklamasıyla 1 Mayıs’ı kutlayıp, çalışanların sorunlarını ve taleplerini dile getirdi.
1 Mayıs’ın kısa tarihçesi
ABD’de işçilerin günlük emek harcama süresinin 12 saatten 8 saate indirilmesi için 1884’te başlatmış olduğu savaşım, 1886’da kitlesel grevlerle yaygınlaşıp küresel bir kalite kazanmıştır.
Milletlerarası İşçi Kardeşliği Teşkilatının 1889’daki Paris Kongresi’nde, senenin bir gününün dayanışma amacıyla işçilerin ortak bayramı duyuru edilmesi kararlaştırıldı.
ABD’li sendikacıların önerisi üstüne o gün “1 Mayıs” olarak belirlendi. O tarihten itibaren 1 Mayıs, dünyanın dört bir yanında “Emek Bayramı”, “İşçi Bayramı” ve “1 Mayıs Bayramı” şeklinde adlarla kutlanmaya başlandı.
İlk resmi kutlama 1923’te oldu
Osmanlı’da 1 Mayıs ilk kez 1911’de Selanik’teki tütün, pamuk ve liman işçileri tarafınca kutlandı. İstanbul’daki ilk kutlama ise 1912 senesinde yapılmış oldu.
Osmanlı’nın peşinden 1922’de Sovyetler Birliği ile dostluk ilişkisi çerçevesinde 1 Mayıs Ankara’da İşçi Bayramı olarak kutlandı. Resmi olarak kutlanması ise ilk kez 1 Mayıs 1923’te oldu.
Bölme Meydanı’nda 1977’de düzenlenen 1 Mayıs programı, üzücü vakalara sahne oldu. Mitingde, DİSK Genel Başkanı Kemal Türkler’in hitabı esnasında oluşturulan ateşle 37 şahıs yaşamını yitirirken, yüzlerce şahıs yaralandı. Bu vaka da gerekçe gösterilerek 12 Eylül askeri darbesinin peşinden 1 Mayıs, bayram olmaktan çıkarıldı ve kutlamalar yasaklandı.
Darbecilerin resmi dinlence olmaktan çıkardığı 1 Mayıs, seneler sonrasında 2009’da “Emek ve Dayanışma Günü” adıyla yeniden resmi dinlence diye deklare edildi.
100 işçiden 14’ü sendikalı
Emek harcama ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığının iş kollarındaki işçi ve sendikaların üye sayılarına ilişkin Ocak 2021 istatistiğine nazaran, Türkiye’de 14 milyon 371 bin 96 işçiden 2 milyon 69 bin 476’sı sendika üyesiyken, sendikalaşma oranı yüzde 14,40 düzeyinde.
1 milyon 131 bin 749 ile en fazla üyeye haiz konfederasyon unvanını sakınan Türk-İş’i, 711 bin 295 üye ile Hak-İş, 193 bin 866 üye ile DİSK izliyor.
En fazla üyeye haiz işçi sendikaları ise 238 bin 666 üyeyle Hizmet-İş, 209 bin 529 üyeyle Türk Metal, 185 bin 370 üyeyle Öz Sıhhat-İş, 144 bin 68 üyeyle Genel-İş, 107 bin 823 üyeyle Sav Koop-İş ve 104 bin 308 üyeyle Koop-İş olarak sıralanıyor. (AA)
Pandemi gölgesinde ‘1 Mayıs’ yazısı en önce Ekonomist üstünde ortaya çıktı.
[ad_2]
