“Kanun Hükmü”, Altın Portakal’da Niçin Münakaşa Yarattı?
7-14 Ekim tarihleri içinde 60’ıncısı düzenlenmesi planlanan Antalya Altın Portakal Film Festivali iptal edildi. Karar, Ulusal Belgesel Yarışması’nın filmlerinden olan ve Nejla Demirci’nin yönetmenliğini üstlendiği ‘Kanun Hükmü’ adlı belgesel ile ilgili yaşanmış olan kriz gündemi esnasında geldi.
‘Kanun Hükmü’ adlı belgesel filmin, festival komitesi tarafınca yarışmadan çıkarılmasıyla beraber süregelen krizde, jüri üyelerinden sonrasında yönetmenler de festivalden çekilmişti.
Son olarak festivalin jüri başkanı Demet Akbağ’ın çekilme etmesi, Kültür ve Gezim Bakanlığı ile Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın festivale olan desteklerini çekmesi, olayın daha da büyümesine yol açtı. Bugün ise Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, festivalin iptal edildiğini duyurdu.
‘Kanun Hükmü’ filmiyle ilgili kaosa kronolojik olarak bakalım…
Aslına bakarsak her şey Nejla Demirci’nin ‘Kanun Hükmü’ adlı belgesel filminin, festival komitesi tarafınca yarışmadan çıkarılmasıyla başladı.
Filmin, yarışmadan çıkarılmasının arkasından jüri üyeleri, bu tavrı “sıkıdüzen” olarak nitelendirdi ve ‘Kanun Hükmü’nün yarışmaya yine alınması şartıyla görevlerine döneceklerini açıklayıp rest çektiler.
Demet Akbağ, Ayşegül Aldinç, Onur Saylak, Özcan Alper, Mehmet Günsür, Ali Ağa, Gökyüzü Kaygusuz, Behiç Ak, Zeynep Dadak, Deniz Tortum, Elif Refiğ, Hazar Ergüçlü, Paolo Bertolin, Ali Ercivan, Hakan Bıçakçı, Anna Maria Aslanoğlu, Ezel Akay, Engin Palabıyık, Senem Erdine ve Ahmet Gürata, ortak bir izahat yapmış oldu:
“Ülkemizin en köklü film festivalinde Nejla Demirci’nin ‘Kanun Hükmü’ belgeselinin ani bir kararla yarışma programından çıkarılmasını şaşkınlık ve üzüntüyle karşıladık.
Filmlerde kabahat unsuru arayan bu bakışı ve sıkıdüzen yaptırımının normalleşmesini kabul etmiyoruz. Senelerdir devam eden Antalya Altın Portakal Film Festivali geniş bir mutabakatla topluma aittir. Demokratik ilkelerden, ifade özgürlüğünden taviz veremez. Bu bağlamda sanatçılar için güvenli bir alan olmaya devam etmesi yaşamsaldır. Jüri üyeleri olarak biz de meslektaşlarımızla yan yana durmayı vazife biliyoruz.
Aşağıda imzası bulunan jüri üyeleri olarak, 60. Antalya Altın Portakal Film Festivali’ndeki görevimizi, ‘Kanun Hükmü’ filminin Belgesel Yarışma seçkisine geri alınmasıyla yerine getirebileceğimizi kamuoyuna duyururuz.”
Peki, ‘Kanun Hükmü’ niçin sakıncalı bulunmuş oldu? İlk ilkin buna bir açıklık getirelim.
İddialara nazaran, ‘Kanun Hükmü’nde mağduriyet algısı üstünden FETÖ terör örgütünün propagandası yapılıyordu. 15 Temmuz’un itibarsızlaştırılması ve sanatın bir provokasyon unsuru olarak kullanılması iddiaları da ‘Kanun Hükmü’ belgeselinin sakıncalı bulunmasının sebeplerindendi.
Şimdi kaosa kaldığımız yerden devam edebiliriz… Festivalin jüri üyelerinin çekmiş olduğu restten sonrasında filmleri yarışacak olan yönetmenler de festivalden çekildi.
Filmleri yarışmalara seçilen yirmi sekiz yönetmenden yirmi yedisi ortak bir izahat yaparken yönetmen Akıllı Demirkubuz ise bağımsız bir izahat yapmış oldu ve “Bir tek canım bildiriye imza atmak istemedi, mevzu bu.” dedi.
Bu gelişmelerin arkasından akıllarda “Antalya Altın Portakal Film Festivali gerçekleşecek mi?” sorusu varken Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, festivali gerçekleştireceklerini dile getiren bir izahat yapmış oldu.
“Son 4 senedir olduğu benzer biçimde, Antalya Büyükşehir Belediyesi filmlerin ve kurulan hayallerin büyümesi için festival süresi süresince bir tek ve bir tek ev sahipliği görevini üstlenmektedir. Bu ev sahipliği internasyonal bir festival olan Antalya Altın Portakal Film Festivali’nin bağımsızlığı ve özgür yapısı için tehlikeli sonuç bir öneme haizdir.
Ulusal ve internasyonal faaliyetlerimizle; Antalya’mıza ve sinemaseverlere verdiğimiz sözü tutarak, çalıştığımız her alanda olduğu benzer biçimde beyazperde emekçilerinin gayretlerine daima destek olacağız.
Cumhuriyetimizin 100’üncü senesinde festivalimizin 60’ıncı yılını kutlarken Antalya Altın Portakal Film Festivali’ni daha da ileriye götürmek için aynı azim ve kararlılıkla çalışmaya devam edeceğiz.”
Antalya Altın Portakal Film Festivali’nin yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu da bir izahat yapmış oldu ve ‘Kanun Hükmü’nün yarışmaya geri alındığını dile getirdi. Ancaaak…
Festivalin destekçilerinden olan Kültür ve Gezim Bakanlığı, filmin tekrardan seçkiye dahil edilmesine tepki gösterdi ve festivalden çekildi. Bakanlık şu şekilde bir izahat yapmış oldu:
“Böylesi mühim bir festivalde, sanatın gücü kullanılarak mağduriyet algısı üstünden FETÖ terör örgütü propagandası yapılmasına vesile olunması son aşama üzücüdür.
“Bakanlığımız, aziz milletimizin 15 Temmuz’da verdiği destansı mücadelesinin itibarsızlaştırılması, sanatın provokasyon unsuru olarak kullanılması çabasının bir parçası olmayacaktır. Bu sebeple Antalya Altın Portakal Film Festivali’nden çekilmiş bulunuyoruz.”
Kültür ve Gezim Bakanlığının festivalden çekilmesinin arkasından Gençlik ve Spor Bakanlığı da Antalya Altın Portakal Film Festivali’nden desteğini çekti.
Bakanlık, “Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde, belgesel yarışması bölümündeki ‘Kanun Hükmü’ adlı belgeselde mağduriyet algısı üstünden FETÖ terör örgütü propagandası yapılması sebebiyle Antalya Altın Portakal Film Festivali’nden desteğimizi çekmiş bulunmaktayız” ifadelerini kullandı.
Boyacıoğlu’nun ‘Kanun Hükmü’ belgeseli, festivalden yine çıkarıldı. Demet Akbağ, bu duruma tepki göstererek Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması jüri başkanlığı görevinde çekilme etti.
Akbağ, toplumsal medya hesabından yapmış olduğu paylaşımda, “Yedi gün süresince beyazperde konuşmak ve sinemayla iç içe olmak için kabul ettiğim, Antalya Altın Portakal Film Festivali – Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması jüri başkanlığı görevimden ayrılıyorum” açıklamasını yapmış oldu.
‘Kanun Hükmü’ belgeselinin yönetmeni Nejla Demirci de bakanlıkların yapmış olduğu açıklamalara tepki gösterdi:
Demirci, ilgili kurumlardan ve izahat icra eden bakanlardan belgeseli izlemelerini rica etti…
- Altın Portakal Film Festivali iptal edildi
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, X (Twitter) üstünden festivalin iptal edildiğini duyurdu. Böcek, açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Kıymetli sinemaseverler, kıymetli hemşehrilerim;
Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak özüne döndürdüğümüz, yıllara meydan okumuş, Antalya’mızın ve ülkemizin en mühim markalarından kabul edilen ve 7-14 Ekim tarihleri içinde yapmayı planladığımız Antalya Altın Portakal Film Festivali’mizi bizim dışımızda oluşan ve oluşturulan süreç sebebiyle iptal ettiğimizi tüm sinemaseverlere üzülerek bildiriyorum. Şahsıma ve belediyemize malum film üstünden isnat edilen suçlamaların tamamını da gerçek muhataplarına aynen iade ediyorum.
Kamuoyuna saygılarımla.“
İptal edilen Antalya Altın Portakal Film Festivali’ne damgasını vuran ‘Kanun Hükmü’ belgeseli ile ilgili son gelişmeler bu şekilde.
Bakalım ilerleyen günlerde neler olacak?
