Hava Kirliliğinin En Acı Tesiri: Bebekleri Tehdit Ediyor!
Yeni ve büyük bir küresel araştırmaya gore, hava kirliliği yalnızca 2019 senesinde dünya genelinde ortalama altı milyon erken doğuma ve neredeyse üç milyon düşük şişman bebeğin doğmasına niçin oldu.
Artan kanıtlar, hamilelik esnasında kurum ve kül benzer biçimde havadaki minik kirletici partiküller olan PM2.5‘e maruz kalmanın, bebeklerin oldukca minik yada oldukca erken doğma riskinin artmasıyla sıkı bir bağlantısı bulunduğunu gösteriyor. Ek olarak, erken doğum komplikasyonlarının dünya genelinde 5 yaşın altındaki çocuklar içinde önde gelen ölüm sebebi olduğu ve birçok hastalık riskini mühim seviyede artırdığı biliniyor. Risk, bilhassa 32. hafta yada öncesinde (2 ay erken) doğan bebeklerin ortalama yarısının öldüğü düşük gelirli ortamlarda yüksek.
PLOS Medicine dergisinde bildirildiği suretiyle, UC San Francisco ve Washington Üniversitesi’ndeki bilim adamları, hava kirliliğinin 2019’da doğum ve çocuk ölümlerini iyi mi etkilediğine dair küresel bir anlık görüntü elde etmeye çalıştılar. Doğumdaki gebelik yaşı, doğum ağırlığındaki azalma, düşük doğum ağırlığı ve erken doğum dahil olmak suretiyle, dünya genelinde gebeliğin birkaç temel göstergeyi içeren mevcut oldukca oranda veriyi kullanarak bir meta-analiz gerçekleştirdiler.
Gelişmekte olan ülkelerde oldukca fazla tesir görüldü. Bulgular, Güneydoğu Asya ve Sahra altı Afrika’da hava kirliliği en aza indirilirse, küresel erken doğum ve düşük doğum ağırlığı insidansının neredeyse yüzde 78 azaltılabileceğini gösteriyor. Sadece dünyanın gelişmiş bölgelerinde de tesiri hissediliyor. Araştırmacılar, 2019’da ABD’de dış hava kirliliği ile bağlantılı olabilecek ortalama 12.000 erken doğum bulunduğunu tahmin ediyor.
Doğum üstündeki zararı dokunan etkilerin üçte ikiye kadar çıkan bir kısmı, gelişmekte olan ülkelerde çoğunlukla ev içinde yanan kömür, gübre ve odundan meydana gelen kapalı hava kirliliği ile bağlantılıydı. Geri kalan üçte biri ise motorlu taşıtlardan, fosil yakıtların yakılmasından ve endüstriden meydana gelen yanma süreçlerinden meydana gelen dış ortam kirliliği ile ilgili.
Bu yeni raporu hazırlayan araştırmacılar, Küresel Hava Durumu raporunda da vazife alıyor. Bu senelik rapor, 2020 senesinde hava kirliliğinin hamilelik ve doğumu iyi mi etkilediğini yakından inceledi ve hava kirliliğinin 2019’da 476.000 bebeğin ölümüne katkıda bulunmuş olduğu sonucuna vardı.
Bilim adamları, hava kirliliğinin niçin erken doğumlarla yakından ilişkili göründüğünü kati olarak açıklamadılar. Genel olarak konuşursak, hava kirliliğinin kanda toksik kimyasallara yol açabileceği ve fetüsü çevreleyen plasentayı zayıflatabilecek ve erken doğuma yol açabilecek bağışıklık sistemini strese sokabileceği bilinmekte. Emek harcamalar ek olarak kurum parçacıklarının plasentanın fetal kısmına girebileceğini ve bunun da muhtemelen enflamatuar tepkilere niçin olabileceğini ve DNA ile reaksiyona girebileceğini gösteriyor.
Sebebi ne olursa olsun, araştırmacılar çözümün oldukca açık bulunduğunu savunuyorlar. UCSF Küresel Sıhhat Bilimleri Enstitüsü’nden araştırmanın başyazarı ve halk sağlığı uzmanı Dr Rakesh Ghosh, yapmış olduğu açıklamada “Hava kirliliğine atfedilebilen yük oldukca büyük, sadece kafi çabayla büyük seviyede hafifletilebilir” diyor.
Ghosh sözlerini şu şekilde tamamlıyor: “Bu yeni, küresel ve daha titizlikle oluşturulmuş kanıtlarla, hava kirliliği artık yalnız kronik erişkin hastalıklarının değil, bebek morbidite ve mortalitesinin ana itici gücü olarak görülmelidir.“