Abraham Maslow Kimdir? Yaşamı ve Teorisi

İnsanlık tarih süresince insanoğlunun, şu demek oluyor ki kendisinin fikir ve davranışlarını anlamlandırmaya çalışmıştır. Bu amaçla kurulan bir bilim olan psikoloji üstüne uzmanlaşan bilim adamları bu mevzuda sayısız kuram üretmişlerdir. Bunlar içinde en bilinenlerden bir tanesi de Abraham Maslow tarafınca ortaya koyulmuş ve kendi adıyla Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi olarak anılan son aşama mühim bir teoridir.

Abraham Maslow, Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi teorisinde kişinin motivasyon adımlarını belirlemiştir. Kısaca bir insanoğlunun temel gereksinimleri nedir ve daha fazlasını nasıl elde eder sorusuna odaklanmıştır. Maslow bununla beraber hümanist psikoloji okulunun mühim isimlerinden bir tanesidir ve odaklandığı öteki bir mevzu da insanoğlunun kendini gerçekleştirme sürecidir. Gelin Abraham Maslow kimdir yakından bakalım ve Maslow’un gereksinimler aşama teorisi nedir tüm detaylarıyla görelim.

Abraham Maslow kimdir? Yalnız ve mutsuz bir çocuk:

Abraham Maslow, 1 Nisan 1908 tarihinde ABD’nin New York eyaletinin Brooklyn şehrinde, Rusya’dan ABD’ya göçen yahudi kökenli bir ailenin yedi çocuğundan ilki olarak dünyaya geldi. Maslow’un hemen sonra anlattığına gore erken çocukluk döneminde hakkaten yalnız ve mutsuzdu. Bundan dolayı zamanının çoğunu kütüphane geçiriyor ve gerçek bir kitap kurduna dönüşüyordu.

Temel eğitimini aldıktan sonrasında City College of New York isminde üniversitede hukuk eğitimi aldı fakat hemen sonra psikolojiye ilgi duymaya başladı ve Wisconsin Üniversitesi’ne geçti. Burada psikolog Harry Harlow ile tanışması onun yaşamını değiştirdi ve onu kendisine akıl hocası olarak seçti. Maslow, Wisconsin Üniversitesi’nde psikoloji üstüne lisans, yüksek lisans ve doktora yapmış oldu.

1937 senesinde Brooklyn Koleji’nde öğretmen olarak çalışmaya başlamış olan Abraham Maslow, 1951 yılına kadar buradaki görevini sürdürdü. Burada öğretim üyesi olarak vazife yapmış olduğu sırada Gestalt psikoloğu Max Wertheimer ve antropolog Ruth Benedict’in çalışmalarından etkilendi. Ona gore bu iki isim hakkaten benzersiz insanlardı ve onları çözümleme etmeye başladı. Bu analizler hemen sonra yapacağı çalışmaların temellerini atıyordu.

Maslow’un hümanist psikoloji teorileri:

Abraham Maslow, 1950’li yıllarda hümanist psikoloji adında olan bir fikir okulunun kurucularından ve en mühim adlardan biri oldu. İhtiyaçlar hiyerarşisi, kendini gerçekleştirme ve zirve deneyimler şeklinde mevzular, hümanist psikoloji okulunun ilgilenilmiş olduğu temel mevzular haline geldi. Maslow’un teorileri ile o dönem popüler olan öteki düşünceler içinde bazı temel farklar vardır;

• Maslow’a gore Freud’un psikanalitik kuramı ve Skinner’ın davranış kuramı, varoluşun negatif yönlerine oldukça fazla odaklanıyordu. 
• Maslow’a gore devrin popüler teorileri, insanoğlunun potansiyelini dikkatsizlik ediyordu.
• Maslow’un teorileri, insanoğlunun potansiyelini ortaya çıkarmaya ve refahını arttırmaya odaklanmıştı.

Maslow’un, insanoğlunun kendini gerçekleştirme süreci ile alakalı teorileri:

Abraham Maslow’un ortaya koyduğu tüm teorilerin temelinde, insanoğlunun kendini gerçekleştirme süreci vardır. Bu süreci; yeteneklerin, kapasitenin, potansiyelin tam olarak kullanılması şeklinde tanımlar. Maslow’a gore insanoğlu, devamlı olarak tam potansiyeline erişme çabası içindedirler.

Maslow’a gore kendini gerçekleştirmek bir hedef ya da varış noktası değildir. Kendini gerçekleştirme, insanların devamlı olarak refah, yaratıcılık, doygunluk şeklinde mevzularda yeniden yeniden zirveye ulaşmaya çalışmış oldukları bir süreçtir. Maslow’a gore kendini gerçekleştiren insanlarda bazı temel ve ortak özellikler var; kendini kabul etme, kendiliğindenlik, bağımsızlık ve en yükseği tecrübe etme şeklinde. 

Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi teorisi nedir? 

Abraham Maslow’un ortaya koyduğu teoriler içinde en bilinenlerden bir tanesi kendi adıyla Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi olarak anılan teorisidir. Bu teoriye gore değişik kategorilerde beş temel insan ihtiyacı vardır ve bunlar, insanoğlunun motivasyonunu tetikler. Maslow’un gereksinimler hiyerarşisini bir piramit şeklinde düşünebiliriz. 

Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi basamakları:

Fizyolojik gereksinimler:

Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi teorisinin ilk basamağında fizyolojik gereksinimler yer alır. Bunlar, insanoğlunun hayatta kalması için lüzumlu olan yiyecek, içecek, dinlenme, giyinme, barınma, sağlık ve üreme şeklinde ihtiyaçlardır. Bu gereksinimlerini yerine getirmemiş bir insan kolay kolay öteki basamaklara geçemez. 

Güvenlik gereksinimleri:

Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi teorisinin ikinci basamağında güvenlik gereksinimleri yer alır. Duygusal ve fizyolojik şiddetten korunma, hırsızlıktan korunma, duygusal istikrar, sağlık güvenliği, finansal güvenlik şeklinde mevzular güvenlik gereksinimleri içinde yer alır.

Sevgi ihtiyacı:

Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi teorisinin üçüncü basamağında sevgi ihtiyacı yer alır. Ebeveynden, kardeşlerden, çocuklardan, eşlerden, partnerlerden ve arkadaşlardan alınan sevgi bu gereksinim kapsamındadır. Cinsel ilişkide fizyolojik ve duygusal yakınlık, akraba ilişkileri, toplumsal gruplara üye olma, iş dostlarıyla ekip kurma, bir kulübe üye olma, hobi grubuna katılma şeklinde mevzular da bu basamak kapsamında değerlendirilir.

Saygınlık ihtiyacı:

Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi teorisinin dördüncü basamağında saygınlık ihtiyacı yer alır, bunlar ego güdümlü ihtiyaçlardır. Bu ihtiyaçların başlangıcında kıymetli olduğunuz ve saygıyı hak ettiğiniz inancı ile kişisel gelişim ve başarı potansiyeline olan itimat şu demek oluyor ki özetlemek gerekirse özsaygı gelir. Başkalarından duyulan saygı da kendi özsaygınızı arttırır. 

Kendini gerçekleştirme gereksinimleri:

Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi teorisinin beşinci basamağında kendini gerçekleştirme gereksinimleri yer alır. Bu gereksinimler, kişinin tüm potansiyelini gerçekleştirmesi olarak tanımlanır. Piramidin tepesidir. Eğitim, beceri geliştirme, başkalarıyla ilgilenme, yeni bir dil öğrenme, gezi etme, ödül kazanma şeklinde mevzular kendini gerçekleştirme gereksinimleri kapsamında değerlendirilir. 

Maslow, kendini gerçekleştirme gereksinimlerini gelişme ihtiyacı olarak da adlandırır. Hiyerarşinin ilk dört basamağındaki eksiklik gereksinimlerinden ayrı olarak değerlendirilir. Eksiklik gereksinimleri karşılanmadığı vakit şahıs zarar görür ve mutsuz olur. Kendini gerçekleştirme gereksinimleri karşılandığı vakit şahıs mutlu olur sadece karşılanmadığı vakit zarar görmez. Bundan dolayı ilk dört basamak, yaşamsal öneme haizdir. 

Abraham Maslow ve emekleri neden mühim?

8 Haziran 1970 tarihinde yaşamını kaybeden Abraham Maslow, 20 yüzyılın en mühim psikologlarından bir tanesi olarak kabul ediliyor. Şu sebeple o, çalışmalarında daima insanoğlunun pozitif yönde yönlerine odaklandı. Yapmış olduğu emek harcamalar yardımıyla insan zihni iyileşme emareleri gösterdi. İhtiyaçlar hiyerarşisi teorisi üstüne sayısız eleştiri olsa bile emekleri bugün bile bilim dünyasını etkilemeye devam ediyor. 

Psikoloji bilimine sayısız katkı yapmış adlardan bir tanesi olan Abraham Maslow kimdir, Maslow’un gereksinimler aşama teorisi nedir şeklinde dört gözle beklenen soruları yanıtlayarak bu kuram hakkında bilmenizde fayda olan detaylardan bahsettik. Mevzu ile alakalı düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.