DC ve AC şarj arasındaki temel farkları, hangisinin ne vakit kullanılması icap ettiğini ve elektrikli otomobilinizin bataryasına olan etkilerini anlatacağız.
Elektrikli otomobillerle azca da olsa haşır neşirseniz “AC şarj” ve “DC şarj” terimlerini sıkça duymuşsunuzdur. Bu iki terim, otomobilinizin bataryasını iyi mi ve ne kadar sürede dolduracağınızı belirleyen en temel unsurlardır. Tıpkı cep telefonunuzu düzgüsel prizden yada süratli şarj adaptörüyle şarj etmek şeklinde, bu iki yöntem de değişik ihtiyaçlara ve durumlara yönelik çözümler sunmakta.
Bu içeriğimizde AC ve DC şarjın ne anlama geldiğini, aralarındaki temel farkları, avantaj ve dezavantajlarını ve en önemlisi, hangi durumda hangisini tercih etmeniz icap ettiğini anlatacağız.
AC şarj nedir?
AC, “Alternating Current” kısaca “Alternatif Akım” anlamına gelir. Bu, evlerimizdeki prizlerden, iş yerlerimizden ve standart elektrik şebekesinden aldığımız elektrik türüdür. Elektrikli otomobilinizi evimizdeki bir prize yada bir “Wallbox” ünitesine bağladığınızda aslına bakarsak ona AC akım vermiş olmuş olursunuz.
Sadece burada mühim bir detay var. Elektrikli otomobiller bataryaları, elektriği DC (Doğru Akım) formatında depolar. Bu yüzden şebekeden gelen AC akımın bataryaya girmeden ilkin DC’ye dönüştürülmesi gerekir. Bu dönüştürme işlemini meydana getiren bölüme “vasıta içi şarj aleti” (on-board charger) denir. Şu demek oluyor ki AC şarjda, dönüştürme işini otomobilin kendisi yapar. Bu işlem, otomobilin kendi dönüştürücüsünün kapasitesiyle sınırı olan olduğundan çoğu zaman daha yavaş gerçekleşir.
DC şarj nedir?
DC, “Direct Current” kısaca “Doğru Akım” anlamına gelir. Elektrikli otomobil bataryalarının elektriği depoladığı format budur. DC şarj istasyonları, çoğu zaman otoyol kenarlarında yada büyük şehirlerde bulunan, devasa ve kuvvetli ünitelerdir.
DC şarjın en büyük farkı, şebekeden almış olduğu AC akımı kendi içinde DC’ye dönüştürmesidir. Şu demek oluyor ki dönüştürme işlemi otomobilin içinde değil, direkt kuvvetli şarj istasyonunun kendisinde yapılır. Bu sayede otomobilin kendi yavaş dönüştürücüsü atlanmış olur ve devasa yükseklikte güçteki DC akım direkt bataryaya gönderilir. İşte bu yüzden DC şarja “süratli şarj” yada “ultra süratli şarj” denir.
AC ve DC şarj arasındaki farklar
| Özellik | AC Şarj | DC Şarj |
|---|---|---|
| Akım Türü | Alternatif akım (Şebeke elektriği) | Doğru akım (Batarya elektriği) |
| Dönüşüm Yeri | Otomobilin içinde | Şarj istasyonunun içinde |
| Şarj Hızı | Yavaş (Çoğu zaman 3.7 kW – 22 kW) | Oldukça süratli (Çoğu zaman 50 kW – 350 kW+) |
| Kullanım Yeri | Ev, iş yeri, AVM otoparkları | Otoyol kenarları, hususi süratli şarj noktaları |
| İdeal Kullanım | Geceleri yada otomobil park hâlindeyken | Uzun yolculuklarda, acil durumlarda |
Devamlı DC süratli şarj yapmak bataryaya zarar verir mi?
Evet, devamlı olarak yalnızca DC süratli şarj kullanmak, bataryanın daha süratli yıpranmasına niçin olur. Yüksek güç, bataryanın daha çok ısınmasına neden olur. Uzmanların önerisi günlük kullanımda AC şarjı tercih etmek ve DC şarjı yalnızca lüzumlu olduğunda (uzun yol, acil durum vb.) kullanmaktır.
Evime DC süratli şarj istasyonu kurabilir miyim?
Kuramsal olarak mümkün olsa da ergonomik olarak imkansıza yakındır. DC şarj istasyonları devasa yükseklikte endüstriyel güce gereksinim duyar ve maliyetleri on binlerce doları bulabilir. Ev kullanımı için en ideal ve standart çözüm AC Wallbox üniteleridir.
Tüm elektrikli otomobiller DC süratli şarjı destek sunar mi?
Günümüzde üretilen bir çok çağıl elektrikli otomobil DC süratli şarjı desteklemektedir sadece bazı eski modellerde yada bazı otomobillerin giriş seviyesi paketlerinde bu özellik bulunmayabilir.
