[ad_1]
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Mısır Türkiye’den bir heyeti çağrı etti. Mayıs başlangıcında bir kurul Mısır’a gidecek.” dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, NTV’de katılmış olduğu programda gündeme ilişkin soruları yanıtlayıp değerlendirmelerde bulunmuş oldu.
Yunanistan’la ilişkilerin son birkaç senedir gerilmiş seyrettiğine dikkati çeken Çavuşoğlu, bunun, daha ziyade Atina’nın negatif yaklaşımdan kaynaklandığını açıkladı.
Çavuşoğlu, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias’ın bugün Ankara’yı ziyaret edeceğini anımsatarak iki ülke arasındaki diyalog ve üst düzey ziyaretlerin önemine işaret etti.
İki komşu ülkenin görüşmeleri için Avrupa Birliği (AB) ya da başka bir ülkeye ihtiyacı olmadığını ifade eden Çavuşoğlu, “Yunanistan ile anlaşamadığımız mevzular var. Bu tarz şeyleri açık açık ve samimi konuşmamız lazım. Biz tüm meselelerimizi oturup konuşmaya hazırız.” dedi.
Çavuşoğlu, iki ülke içinde istişari görüşmelerin yine başladığını ve siyasal istişarelerin de yapıldığını belirterek mevkidaşıyla tüm anlaşmazlıkları samimi bir ortamda görüşmeyi planladığını aktardı.
“Mısır Türkiye’den bir heyeti çağrı etti”
Mısır ile ilişkilere dair Çavuşoğlu, iki ülke içinde ilkin istihbaratlar içinde oluşturulan kanalın dışişleri bakanlıkları vesilesiyle devam etmesi mevzusunda mutabık olunduğunu açıkladı.
Çavuşoğlu, Mısır’da yaşanmış olan darbe sonrasında ilişkilerin gerilmiş bir süreçte seyrettiğini sadece bu zamanda bile Türkiye’nin devamlı Mısır halkının kardeş halk bulunduğunu vurguladığını hatırlatarak “Mısır’ın istikrarı ve refahı hepimiz için mühim.” dedi.
Çavuşoğlu, Mısır’ın İslam dünyası, Afrika ve Filistin dahil hepimiz için mühim bir ülke bulunduğunu belirtti.
Politika ve diplomaside kimi zaman kırgınlıklar olabileceğini sadece ortak niyet konulduktan sonrasında daha ilişkilerin daha kolay ilerleyeceğini vurgulayan Çavuşoğlu, “Mısır Türkiye’den bir heyeti çağrı etti. Mayıs başlangıcında bir kurul Mısır’a gidecek.” diye konuştu.
Çavuşoğlu, heyetin bakan yardımcıları düzeyinde olacağını, hemen sonra kendisinin Mısırlı mevkidaşıyla görüşebileceğini söylemiş oldu.
“Türkiye, Montrö’yü harfiyen uyguluyor”
Karadeniz’deki gerginliğe ilişkin de açıklamalarda bulunan Çavuşoğlu, Türkiye’nin Karadeniz’in bir sulh denizi olmasını istediğini, burada tüm kıyıdaş ülkelerin bir araya gelmiş olarak deniz yetki alanlarını belirleme mevzusunda mutabakata vardığını açıkladı.
Halihazırda Ukrayna-Rusya arasındaki gerginliğin, Karadeniz’in bir sulh denizi olmasına gölge düşürdüğünü kaydeden Çavuşoğlu, Türkiye’nin bu probleminin barışçıl yollardan çözülmesini desteklediğinin altını çizdi.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin hem Rusya hem de Ukrayna ile iyi ilişkilere haiz bulunduğunu, açık ve samimi bir siyaset yürüttüğünü söylemiş oldu.
ABD gemilerinin Boğazlardan geçişini iptal etmesine ilişkin ise Çavuşoğlu, ABD’nin bunu sözlü olarak Türkiye’ye bildirdiğini, hemen hemen yazılı bir notanın gelmediğini açıkladı.
Çavuşoğlu, gemilerin bugün geçmemesi halinde 15 gün evvelinde bildirim sürecinin yine başlayacağına dikkati çekerek “Türkiye Montrö Anlaşması’nı harfiyen uyguluyor. Bundan ne Rusya’nın ne başkasının bir endişesinin olmaması lazım.” dedi.
Kuralların ve sınırlamaların açık bir halde belli bulunduğunun ve Boğazlardan geçişlerin bu çerçevede gerçekleştiğinin altını çizen Çavuşoğlu, Kanal İstanbul projesinin Montrö’yü ihlal etmediğini tekrarladı.
Çavuşoğlu, İsviçre’nin Cenevre kentinde düzenlenecek 5+1 formattaki gayri resmi toplantıya ilişkin sual üstüne, daha ilkin de Crans Montana’daki görüşmelerde Türk tarafının, “federasyon için son kez görüşme ettiklerini” muhataplarına ilettiklerini kaydetti.
Rum kesiminin siyasal eşitlik mevzusunda geri adım attığını ve Türklerle bir şey paylaşmak istemediğini belirten Çavuşoğlu, hal böyleyken siyasal eşitliğin mümkün olmadığını, Türk tarafının “artık tekrar federasyon için masaya oturmayacağını” söylediklerini aktardı.
Çavuşoğlu, bir görüşme zemini olup olmadığını görmek için 5+1 formatta bir toplantı yapılmasını bizzat kendilerinin BM’ye teklif ettiklerine işaret ederek şu şekilde devam etti:
“Bu toplantıya katılarak tutumumuzu net bir halde söyleyeceğiz. Geçmişte federasyon için tüm müzakereleri hem KKTC Kıbrıs Türk halkı hem de Türkiye olarak destekledik. Annan Planı’nı da destekledik fakat Rum tarafı reddetti. Birazcık ilkin söylediğim sebeplerden dolayı, olmayacak bir şeyi, imkansızı yine görüşme etmenin hiçbir anlamı yok. Bu süre kaybıdır. Bu süre kaybında, bu süreçte tanınmış olmanın ve AB üyeliğinin tadını çıkaracak olan Rum kesimidir. Engellemeler altında ve ambargolar altında güçlük çekmeye devam edecek taraf da KKTC ve Kıbrıs Türk halkıdır. 20 yıl, 30 yıl daha görüşme etsek, 53 yıl görüşme etmişiz, gene bir netice çıkmayacak federasyon için. O nedenle imkansızı zorlamanın hiçbir anlamı yok.”
“ABD internasyonal hukuku dikkate alırsa bu şekilde bir karar vermez”
Türkiye ile ABD arasındaki iki ilişkiler hakkında Çavuşoğlu, NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı çerçevesinde ABD’li mevkidaşı Anthony Blinken’la aynı masa çevresinde görüştüklerini hatırlattı.
Bu görüşmede ilişkilerin enine boyuna değerlendirildiğini aktaran Çavuşoğlu, S-400, FETÖ ve ABD’nin terör örgütlerine verdiği desteğin yanı sıra pozitif mevzuları da görüştüklerini açıkladı.
Çavuşoğlu, “Tüm mevzularda bir yol haritası üstünden ilerlenmesi gerektiği mevzusunda mutabıkız. Bunun üstünde de çalışıyoruz. Hatta bir ‘non-paper’ dediğimiz kağıdı da ABD’ya verdik. Kısaca, Türkiye’nin görüşlerini belirten ve her iki tarafın da hangi adımları atabileceğini söyleyen bir belgeyi ABD’ye verdik.” diye konuştu.
ABD’nin bu belge üstünde çalıştığını belirten Çavuşoğlu, Blinken’la son telefon görüşmesinde bilhassa Afganistan, Suriye ve bölgesel mevzularda iki ülkenin neler yapabileceğine odaklandığını söylemiş oldu.
Çavuşoğlu, “Bu son aşama önemlidir. Bir taraftan ikili ilişkiler var, negatif mevzuları bir kenara bırakarak, iki bağlaşık ülkenin bu görüş ayrılıklarına karşın bölgesel mevzularda beraber emek harcama arzusu geleceğe yönelik pozitif bir adımdır.” değerlendirmesinde bulunmuş oldu.
Öteki meseleleri çözmek için yol haritası üstünde bir tüm halinde neler yapılabileceğini samimi bir halde görüşme edip uygulamaya koymak icap ettiğini ifade eden Çavuşoğlu, aksi halde ilişkilerin negatif yönde etkilenebileceğini söylemiş oldu.
ABD’nin Türkiye’nin emek harcama grubu teklifine “evet” demediğini anımsatan Çavuşoğlu, bu grubun esasen ABD’nin S-400 sistemiyle ilgili iddiaları üstünde emek harcama yapmayı hedeflediğini belirtti.
Sözde Ermeni soykırım iddialarına ilişkin ABD yönetiminden beklentilere dair ise Çavuşoğlu, geçmişte de ABD başkanlarının seçim vaatleri kapsamında bu mevzuyla ilgili konuştuğunu hatırlattı.
Yeni ABD yönetiminin Türkiye-ABD ilişkilerinin öneminin bilincinde bulunduğunu ifade eden Çavuşoğlu, “ABD internasyonal hukuku dikkate alırsa (sözde Ermeni soykırımına dair) bu şekilde bir karar vermez.” vurgusunda bulunmuş oldu.
Söz mevzusu iddialara ilişkin Türkiye’nin ortak tarih komisyonu kurulması mevzusunda teklifte bulunduğunu sadece kabul edilmediğini hatırlatan Çavuşoğlu, bir siyasetçinin tanımının ise oldukça fazla öneminin olmadığını belirtti.
Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Joe Biden içinde bir görüşmenin planlandığını anımsattı.
Öte taraftan ABD’nin Yunanistan ve Kıbrıs mevzusunda bugüne dek dengeli bir siyaset izlediğine dikkati çeken Çavuşoğlu, “Hem telefon görüşmeleri hem de NATO toplantısı kapsamında (ABD’ye) dengeli tutumu ve politikalarını sürdürmesini beklediğimizi söyledik.” diye konuştu.
“Gayemiz Afganistan’da kalıcı sulh ve istikrar”
Çavuşoğlu, Türkiye’nin ev sahipliğinde Afganistan sulh sürecine ilişkin İstanbul’da 24 Nisan-4 Mayıs’ta düzenlenecek toplantıya ve NATO Kesin Destek Misyonu güçlerinin 1 Mayıs’tan itibaren Afganistan’dan çekilmeye başlamasına ilişkin karar ile alakalı soruya cevaben, ABD-Taliban içinde Doha’da imzalanan anlaşmayı hatırlattı.
Bu anlaşmanın, ABD’nin 1 Mayıs itibarıyla Afganistan’dan askerlerini çekmesini içerdiğini sadece bunun teknik olarak mümkün olmadığına dikkati çeken Çavuşoğlu, ABD’nin 11 Eylül’e kadar çekilmesi halinde, NATO Kesin Destek Misyonu’nun da ortadan kalkmış olacağını kaydetti.
Çavuşoğlu, İstanbul’da 24 Nisan’da başlamış olacak görüşmede siyasal süreçle ilgili bir yol haritası çıkacak mı, bir ateşkes mutabakatı yapılabilecek mi mevzularına odaklanılacağını belirterek, bundan sonraki sürece bağlı olarak Afganistan’a iyi mi destek verilebileceğinin, NATO içinde görüşüldüğünü kaydetti.
Dün meydana gelen NATO toplantısında hemen hemen bir karar alınmadığını belirten Çavuşoğlu, “Dün itibarıyla NATO içinde bu görüşülüyor. Başka bir misyon adı altında mı olur, Kesin Destek Misyonu değil, bir grup ülkeler mi burada olur, NATO yada öteki kurumlardan destekle, başka bir yapı mı olur, ülkeler ikili düzeyde mi, bireysel mi yapar bu tarz şeyleri doğal hep konuşmak lazım.” dedi.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin Afganistan gereksinim duyduğu sürece ülkeye destek olacağının da altını çizerek, “İstanbul toplantısı dahil bizim gayemiz Afganistan’da kalıcı bir sulh, Taliban’ın da dahil olduğu bir siyasal süreç ve Afganistan’da kalıcı bir istikrar.” diye konuştu.
Ukrayna-Rusya arasındaki gerginlik
Ukrayna-Rusya arasındaki gerginliğe ilişkin sual üstüne Çavuşoğlu, “İstenildiği süre Karadeniz bir sulh denizine dönüştürülebilir. Biz bunu savunuyoruz. Bugün Rusya’yla Ukrayna arasındaki gerginlik bunu gölgeliyor açıkçası.” dedi.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin Minsk Anlaşması’nın uygulanarak probleminin barışçıl yollarla çözümünü desteklediğini belirterek, Türkiye’nin tüm ülkelerin olduğu şeklinde Ukrayna ve Rusya’nın toprak bütünlüğünü desteklediğini açıkladı.
Her iki ülkeyle oldukça iyi ilişkisi olan Türkiye’nin, son aşama objektif, dengeli ve yapıcı siyaset izlediğini belirten Çavuşoğlu, “Biz yumuşamadan memnunuz. Gerginlikten hepimiz etkilenir. Fakat burada dış ilişkiler kanalıyla adımlar atılırsa biz Türkiye olarak bu adımlara katkı sağlamaya hazır olduğumuzu da söyledik.” diye konuştu.
Türkiye-Libya deniz yetki alanları anlaşması
Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz mevzusunda ise Libya heyetinin son Türkiye ziyaretinde daha ilkin imzalanan anlaşmalara sadık kaldıklarını ve bunların geçerli bulunduğunu vurguladıklarını, bunun iki ülke arasındaki bildiride de yer aldığını açıkladı.
Bu anlaşmanın iki ülkenin de yararına olduğuna dikkati çeken Çavuşoğlu, “Libya beraberce görüşebilir fakat bizim de kendi aramızda imzaladığımız ve her iki tarafın da Birleşmiş Milletler’e kaydettirdiği antak kalma var. Bu kazan kazan anlayışıyla görüşme edilmiş ve yürürlüğe girmiş bir anlaşmadır. Bu anlaşmayla ilgili bir risk görmüyorum.” dedi.
Türkiye- İsrail
Türkiye- İsrail ilişkilerinde bir ilerleme olup olmadığına ilişkin bir sual üstüne Çavuşoğlu, “Şu anda bir ilerleme yok. Şu anda İsrail esasen seçim sonrası hükümet kurma çabasında. Bizim İsrail’le ilişkilerimizin istikrarlı olabilmesi için İsrail’in bilhassa yasadışı yerleşim ve işgale son vermesi gerekiyor.” dedi.
Çavuşoğlu, İsrail’in, Orta Doğu sulh sürecinin belirlenmiş parametreler çerçevesinde çözümlenmesi için Türkiye ile iş birliği yapması icap ettiğini de belirtti.
[ad_2]
