Euro NCAP Yıldızları Iyi mi Okunmalı: 5 Yıldız Alan Her Otomobil Güvenli, 1 Yıldız Alan Güvensiz mi?
Otomobil alırken baktığımız ilk kriterlerden biri EuroNCAP yıldızları oluyor. Peki, EuroNCAP testinden 5 yıldız alan bir vasıta, 3 yıldız alan bir araçtan devamlı daha mı güvenli? Düşük yıldız almak o aracı “ölüm tuzağı” yapar mı? Gelin bu yıldızların ardındaki gerçeğe ve otomobil güvenlik testlerinin iyi mi okunması gerektiğine yakından bakalım.
Yeni bir otomobil alırken hepimizin aklında tek bir sual var: “Bu otomobil ne kadar güvenli?” Cevabı bulmak için de derhal Euro NCAP kontrol sonuçlarına, o meşhur yıldızlara bakıyoruz. 5 yıldızı görünce “Tamam bu iş, ailemi güvenle taşıyabilirim” diyoruz, 3 yıldız ya da altını görünce ise “Bundan uzak dur” etiketi yapıştırıyoruz.
Peki bu yaklaşım ne kadar doğru? Euro NCAP yıldızları hakikaten de bizlere tüm hikâyeyi konu alıyor mu? Sizi derhal aydınlatalım: Hayır. 5 yıldızlı bir Fiat 500 ile 5 yıldızlı bir Volvo XC90’ın aynı kazada aynı korumayı sunmayacağı aşikâr. Gelin bu yıldızların dilini çözelim.
Euro NCAP testleri iyi mi yapılıyor ve yıldızlar neye nazaran veriliyor?
Euro NCAP, bir otomobilin güvenliğini dört ana kategoride değerlendirir: Erişkin Yolcu Koruması, Çocuk Yolcu Koruması, Savunmasız Yol Kullanıcıları (yayalar/bisikletliler) ve Güvenlik Yardımcıları (ADAS). Bu dört kategoriden alınan yüzdelik puanlar, karmaşık bir formülle ağırlıklandırılarak o meşhur 5 yıldızlı sisteme dönüştürülür.
Buradaki tehlikeli sonuç nokta “Güvenlik Yardımcıları” (ADAS) kategorisidir. Bir otomobil, çarpışma testlerinin erişkin ve çocuk koruması kategorilerinde yüzde 90 başarı gösterse bile, eğer standart donanımında şerit takip asistanı, otomatik acil durum freni şeklinde sistemler yoksa, yıldızı direkt düşürülür. Şu demek oluyor ki düşük yıldız, devamlı “şasisi zayıf” demek değildir.
O süre düşük yıldız alan otomobil “güvensiz” mi demek?
Kesinlikle hayır. Buna en güzel örneklerden biri kısa sürede kontrol edilen Volkswagen T-Cross’ur. T-Cross, bu testlerden 3 yıldız aldı. Peki niçin? Erişkin ve çocuk koruması aslına bakarsak sırasıyla yüzde 74 ve yüzde 81 ile kötü sayılmayacak seviyelerdeydi. Sadece “Güvenlik Yardımcıları” kategorisi yüzde 57’de kaldı. Zira bu otomobilde AEB (Otonom Acil Frenleme) sistemi yetersiz bulunmuş oldu.
Şu demek oluyor ki Volkswagen T-Cross, kaza anında sizi koruma mevzusunda “kötü sayılmayan” bir iş çıkarırken, kazayı önleme mevzusunda çağıl rakiplerinin peşinde kalmış olduğu için 3 yıldız aldı. Şimdi size soralım: Şasisi çürük fakat teknoloji dolu bir aracı mı, yoksa şasisi sağlam fakat elektronik yardımcısı azca olan bir aracı mı tercih edersiniz?
Volkswagen T-Cross’un Euro NCAP testlerine ilişkin detaylı informasyon için:
Aslolan çekince: “Testler her yıl zorlaşıyor” detayı
Euro NCAP’in en oldukca göz ardı edilen yönü budur: Kontrol protokolleri neredeyse her 2-3 yılda bir güncellenir ve zorlaşır. 2015 senesinde 5 yıldız almış bir otomobil, bugünün testlerine girse muhtemelen 3, kim bilir 2 yıldız anca alır. Niçin mi? Zira 2015’te “yaya idrak etme” yada “şeritte tutma” şeklinde özellikler puanlamada yoktu.
Bu yüzden ikinci el bir otomobil alırken “Abi bu 5 yıldızlı” sözüne derhal kanmayın. O 5 yıldızı hangi yıl aldığını ne olursa olsun deneyin. 2024 protokolünden alınan 4 yıldız, 2017 protokolünden alınan 5 yıldızdan oldukca daha kıymetli olabilir. Bu, otomobil güvenliğindeki en mühim ayrıntıdır.
“Euro NCAP yıldızlarını iyi mi okuyalım?”
Yıldızlar bir rehberdir sadece mutlak gerçek değildir. Bir aracın kontrol sonucuna bakarken bir tek yıldıza değil, dört ana kategorinin yüzdelik puanlarına ayrı ayrı bakın. Bilhassa “Erişkin Yolcu” puanı, o arabanın eylemsiz güvenlik, şu demek oluyor ki kaza anındaki şasi direnci hakkında size en net bilgiyi verir.
Ihmal etmeyin; ağır, 5 yıldızlı bir SUV ile hafifçe, 5 yıldızlı bir kent otomobilinin çarpışmasında fizik kuralları işler. Yıldızlar sizi eşit şartlarda (kendi sınıfında) korur. Bu yüzden yıldızlara körü körüne inanmak yerine, raporun detaylarını okuyun.
Peki siz bu mevzuda ne düşünüyorsunuz? Vasıta alırken Euro NCAP yıldızlarına ne kadar dikkat ediyorsunuz?
