[ad_1]
Derin bir nefes alıp akciğerimizi hava kısaca oksijenle doldurduğumuz süre bu oksijeni öteki tüm organlara kırmızı kan hücreleri kısaca alyuvarlar taşır. Bu hücrelerin kafi sayıda olup olmadığını gösteren ise hematokrit, özetlemek gerekirse HCT değeridir. Gelin HCT nedir, düşüklüğü ve yüksekliği ne anlama gelir benzer biçimde dört gözle beklenen soruları tüm detaylarıyla inceleyelim.
Sık sık olmasa bile iyi hissettiğimiz zamanlarda da hekiminizin önerilmiş olduğu aralıklarda kan tahlili yaptırmalı ve vücudunuzda neler olup bittiğini öğrenmelisiniz. Bu sebeple kan testi sonuçlarında görülen her bir kıymet, aslen vücudumuzdaki bir organın sağlığı ya da genel işleyiş hakkında data verir. Mesela HCT kısaltması ile malum hematokrit, kanınızdaki kırmızı kan hücrelerinin oranınıölçerek oksijen aktarımının ne durumda bulunduğunu gösterir.
Derin bir nefes aldığımız süre akciğerimize dolan hava kısaca oksijen, kanımızda bulunan kırmızı kan hücreleri kısaca alyuvarlar yardımıyla vücudumuzun öteki tüm noktalarına aktarılır. İşte HCT tam olarak bu alyuvarların oranını ve dolayısıyla oksijen aktarımını gösterir. İdeal oranlarda olmayan HCT kıymeti riskli olabilir. Gelin HCT nedir, düşüklüğü ve yüksekliği ne anlama gelir benzer biçimde dört gözle beklenen soruları tüm detaylarıyla inceleyelim.
Temelden başlamış olalım, hematokrit HCT nedir?
Ağzımızdan ya da burnumuzdan aldığımız nefes ile akciğerimize giren havanın içindeki dirimsel öneme haiz oksijen, kanımızda en yüksek sayıda bulunan hücre olan alyuvarlar kısaca kırmızı kan hücreleri tarafınca öteki organlara ve vücudumuzun geri kalanına aktarılır. Bu kırmızı kan hücrelerine eritrosit ve RBC de denilmektedir. Alyuvarlar hem de atık karbondioksiti taşıyarak dışarı atılmasını da sağlarlar.
İşte vücudumuzun temel oksijen ihtiyacını karşılaşmaktaki en mühim göreve haiz kırmızı kan hücrelerinin oranı hematokrit ya da özetlemek gerekirse HCT kıymeti olarak gösterilir. HCT, alyuvar oranının dolaşımdaki kana oranını ifade eden bir değerdir. Mesela 100 ml kanda 35 ml kırmızı kan hücresi var ise HCT kıymeti yüzde 35 olarak gösterilir.
İdeal HCT kıymeti kaç olmalı?
- Yenidoğan bebeklerde yüzde 55 ile yüzde 68 içinde
- Erişkin erkeklerde yüzde 42 ile yüzde 54 içinde
- Erişkin kadınlarda yüzde 38 ile yüzde 46 içinde
Kişiden kişiye ve haiz olunan hastalıklara ya da hususi durumlara bakılırsa değişse de yenidoğan bebeklerde, erkeklerde ve kadınlarda ideal HCT kıymeti bu şekildedir. Yenidoğan bebeklerde yüksek olan HCT kıymeti süre içinde düzgüsel değerlere inecektir. Bir çok süre HCT kıymeti erkeklerde daha yüksek olarak ölçülür sadece bu durumun değişik nedenlere bağlı istisnaları görülebilir.
HCT düşüklüğü neden olur, ne anlama gelir?
- Kan kanseri
- Anemi türleri
- Dalak büyümesi
- Tiroid bozuklukları
- Böbrek fonksiyonlarını etkileyen hastalıklar
- Gebelik
- Hemoliz
- Damar yaralanmaları
- Demir eksikliği
- Bakır eksikliği
- Folik asit eksikliği
- B6 eksikliği
- B12 eksikliği
Eğer meydana getirilen kan tahlili sonuçlarında HCT değeriniz ideal aralığın altında bir değere sahipse bu durum HCT düşüklüğü olarak adlandırılır. Bunun anlamı, vücudunuzun her yerine kafi oranda oksijen taşınmıyor anlamına gelir. Pek fazlaca değişik nedene bağlı olarak ortaya çıksa da temelde vücudun kırmızı kan hücresi üretemediği ya da kaybetmiş olduğu durumlarda görülmektedir.
HCT düşüklüğü emareleri:
- Devamlı halsiz, bitkin, bitkin hissetme
- Ciltte solgunluk
- Saç dökülmesi
- Nefes darlığı
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Kalp atışlarında düzensizlik
- Huzursuz ruh hali
- Uykusuzluk
Kişiden kişiye ve haiz olunan hastalığa bakılırsa değişim gösterse de HCT düşüklüğü yaşayan bir kişide bu belirtilerden biri ya da birkaç tanesi bir arada görülebilir.
HCT düşüklüğüne ne iyi gelir?
- Kırmızı et
- Balık
- Yumurta
- Süt ve süt ürünler
- Yeşil yapraklı sebzeler
- Folik asit yönünden varlıklı gıdalar
- Demir yönünden varlıklı gıdalar
- B12 yönünden varlıklı gıdalar
- Tertipli egzersiz
- Tertipli uyku
HCT düşüklüğü durumunun sebebi bir hastalık değil de geçici bir durum ya da yaşam tarzınız ise bu gıdaları tüketerek sağlığınızı pozitif yönde yönde etkileyebilirsiniz. Durumunuza bakılırsa hekiminiz besin takviyesi verebilir ya da kan nakli yapılmasını uygun görebilir.
HCT yüksekliği neden olur, ne anlama gelir?
- Yüksek rakımlı bir bölgede yaşamak.
- Kalp hastalıkları
- Damar hastalıkları
- Sigara içmek
- Böbrek fonksiyonlarını etkileyen hastalıklar
- Uyku apnesi
- Fazlaca susuz kalmak
- Ağır egzersiz yapmak
- Karbonmonoksit zehirlenmesi
- Kortizon ilaçları
- Doping kullanımı
Eğer meydana getirilen kan tahlili sonuçlarında HCT değeriniz ideal aralığın üstünde bir değere sahipse bu durum HCT yüksekliği olarak adlandırılır. Bunun anlamı, vücudunuzun oksijen – karbondioksit dengesini sağlayamadığı için normalden daha çok kırmızı kan hücresi üretmesidir. Doğrusu HCT yüksekliği durumunda vücut yeterince oksijen alamamaktadır.
HCT yüksekliği emareleri:
- Eklem ağrıları
- Göğüs ağrısı
- Avuç içlerinde hassaslık
- Karın ağrısı
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Uykusuzluk
- Kulak çınlaması
- Düzgüsel dışı kaşınmalar
Kişiden kişiye ve haiz olunan hastalığa bakılırsa değişim gösterse de HCT yüksekliği yaşayan bir kişide bu belirtilerden biri ya da birkaç tanesi bir arada görülebilir.
HCT yüksekliğine ne iyi gelir?
- Demir içeren gıdalardan uzak durun
- Kan üretimini arttıran gıdalardan uzak durun
- Alkol, kahve, çay benzer biçimde idrar söktürücü içecekleri sınırlandırın
- Kan verin
- Kucak dolusu su için
- Tertipli egzersiz yapın
Maalesef HCT yüksekliği, HCT düşüklüğüne bakılırsa fazlaca daha tehlikeli bir durumdur. Bu sebeple yüksekliği durumunda kanın damarda pıhtılaşma riski ve dolayısıyla kalp hastalıkları ile beraber nüzul riski artar. Bu durum ne kadar uzun süre yaşanırsa risk oranı da o denli artar.
HCT yüksekliği durumunda bol miktarda su içmek ve tertipli egzersiz yapmak son aşama önemlidir. Kan bağışı yaparak hem kendi hayatınızı hem de öteki insanların yaşamını kurtarabilirsiniz. Kan merkezlerinin kabul etmeyeceği bir durumunuz var ise hekiminizin tavsiyesi ile kanınız alınıp atılabilir.
Ne süre doktora gitmeli?
Vücudunuzdaki kırmızı kan hücrelerinin oranını ifade eden HCT yüksekliği ve düşüklüğü durumu meydana getirilen kan tahlili sonucu ortaya çıkmaktadır. Doğrusu gerilim ölçer benzer biçimde kendi kendinize anlayamazsınız. Sadece vücudunuzu iyi tanımalı ve yukarıda anlattığımız belirtilerin sizde olup olmadığını gözlemlemelisiniz.
En yakın sağlık kuruluşuna giderek uzman bir hekime muayene olurken belirtilerinizi anlatırsanız kan tahlili yapılacaktır. Sonuçlar bir çok durumda ertesi gün ya da en geç birkaç gün içinde çıkar. Kan testi neticelerini değerlendiren hekiminiz duruma bakılırsa yaşam seçimi değişikliği tavsiye edebilir ya da ilaç verebilir. Sonuçlarınız başka bir hastalığı işaret ediyorsa yeni testler istenerek hastalığa hususi bir tedavi izlenebilir.
Vücudumuzdaki oksijeni taşıyan kırmızı kan hücrelerinin oranını ifade eden hematokrit, özetlemek gerekirse HCT nedir, düşüklüğü ve yüksekliği ne anlama gelir benzer biçimde dört gözle beklenen soruları yanıtladık. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tüm sağlık mevzularında olduğu benzer biçimde en doğru ve size hususi bilgiyi uzman bir hekimden almanız icap ettiğini ihmal etmeyin.
[ad_2]
