Her insanın Korsan CD ile Oyun Oynadığı Dönem Gabe Newell, Steam’i Oluşturmayı Iyi mi Akıl Etti?
Seneler ilkin her insanın korsan CD ile oyun oynadığı dönemlerde Gabe Newell, Steam’i iyi mi kurdu ve bugün emsalsiz en büyük oyun platformu hâline getirdi?
Bugün oyun denince aklımıza ilk gelen yer Steam olabilir sadece 2000’lerin başlangıcında durum fazlaca farklıydı. İnternet yavaştı, oyunlar kutulu satılıyordu ve milyonlarca oyuncu için “korsan CD” almak, orijinal almaktan fazlaca daha kolay ve yaygındı.
Oyun yamaları (patch) CD’lere sığmaz, online oynamak tam bir işkenceye dönüşürdü. İşte tam bu kaosun ortasında Valve’ın kurucusu Gabe Newell, kimsenin cesaret edemediği bir şeyi yapmış oldu. Oyunculara bir ihtimal korsanı bitirmek kim bilir “daha iyi bir hizmet” için yepyeni bir platform sunmaya karar verdi. Peki bu çılgınca düşünce kısaca Steam iyi mi dünyaya geldi ve korsan CD hegemonyasını iyi mi yıktı?
90’lar ve 2000’lerin başı: “Korsan CD cenneti”
Steam’in niçin kurulduğunu idrak etmek için o devrin şartlarını hatırlamamız gerekiyor. Gelin o dönemleri yaşayan bir PC oyuncusunun yaşamını hatırlayalım.
Yeni bir oyun almak için teknoloji marketlere gitmek, pahalı kutuları satın almak zorundaydınız ve o devrin maliyetlerinde oldukça zordu. Hadi diyelim aldınız, oyunlar genel anlamda 3-5 CD hâlinde gelirdi. Kurulum esnasında devamlı “Lütfen CD 3’ü takının” benzer biçimde uyarılarıyla uğraşırdınız.
En büyük sorunsa oyun güncellemelerindeydi. Geliştirici ekip oyundaki bir hatayı düzeltmek için bir “yama” (patch) yayınladığında, bunu internetten bulup indirmeniz gerekirdi. Bu yamalar kimi zaman yüzlerce megabayt olurdu ve o devrin yavaş internetiyle indirmek saatler sürerdi.
Korsan CD satan bölgeler ise size tek CD’de oyunun en güncel hâlini 5-10 TL benzer biçimde gülünç fiyatlara sunardı. O dönem korsan oyun oynayan insanoğlu bunu etik bir mevzu olarak değil, kolaylık olarak görürlerdi.
Gabe Newell: “Problem fiyatta değil hizmette”
Gabe Newell ve ekibi Valve, Half-Life ve bilhassa Counter-Strike ile büyük bir başarı yakalamıştı sadece bu başarı, kendi kâbuslarını da bununla beraber getirdi.
Counter-Strike devamlı güncellenmesi ihtiyaç duyulan bir online oyundu. Her güncelleme yayınladıklarında, milyonlarca oyuncu bu yamaları indirmeye çalışıyor ve sunucular çöküyordu. Oyuncular oyuna giremiyor, yamalar muntazam kurulamıyor ve Valve destek taleplerine yetişemiyordu.
Gabe Newell o an şunu fark etti. Sorun insanların para ödemek istememesi değildi. Sorun, orijinal oyun deneyiminin korsandan daha zahmetli olmasıydı. İnsanlar korsan oyunları daha kolay erişilebilir olduğundan tercih ediyorlardı. Yama ve “crack” işlemleriyle uğraşmak, orijinal oyunun sorunlu güncelleme sistemiyle uğraşmaktan daha basitti.
Gabe Newell’ın kafasında aniden ampul yandı: “Eğer oyuncuya korsandan daha iyi, daha kolay ve daha kıymetli bir hizmet sunarsak, insanoğlu para ödemeyi tercih eder.”
Steam’in doğuşu (2002-2003)
Valve, aklındaki bu “dijital dağıtım ve otomatik güncelleme” platformu fikriyle ilkin Microsoft, Yahoo ve AT&T benzer biçimde devlerin kapısını çaldı. Onlara “Bizlere bu şekilde bir sistem kurun, oyunlarımızı buradan dağıtalım” dediler sadece bu firmalar, oyun pazarını ufak gördüler ve projenin potansiyelini anlayamadılar. Hepsi Valve’ı reddetti.
Gabe Newell ve ekibi de “Madem kimse yapmıyor, o vakit biz yaparız.” dedi ve Steam projesi üstünde çalışmaya başladı. Steam’in ilk amacı, oyuncuların yama indirme derdine son vermek ve oyunu açtıklarında her şeyin en güncel hâlde olmasını sağlamaktı.
Sıkıntılı başlangıç ve Half-Life 2 krizi (2003-2004)
Steam, 2003 senesinde resmî olarak yayınlandığında… Eh, kimse sevmedi. Program hantaldı, sunucular yavaştı ve o devrin web hızlarıyla oyun indirmek günler sürüyordu. Oyuncular bu yeni “zorunluluğu” asla benimsemek istemedi.
Aslolan kıyamet ise 2004’te, senenin en fazlaca beklenen oyunu Half-Life 2 çıktığında koptu. Valve, “Bu oyunu oynamak için Steam oluşturmak zorunludur.” şartını getirdi.
Hâliyle insanoğlu çıldırdı. Parasını verip kutulu Half-Life 2 alan oyuncular, eve geldiklerinde bir de internete bağlanıp Steam oluşturmak ve oyunu oradan aktive etmek zorunda kaldılar. Bu, o dönem için korkulu bir kullanıcı deneyimiydi ve Steam, oyuncu topluluğunda “en nefret edilen program” hâline geldi.
Hepimiz Steam’in batacağını düşünüyordu fakat… Gabe Newell sabırlıydı.
Devrimin ikinci adımı: Efsanevi Steam indirimleri
Steam, teknik sorunlarını yavaş yavaş çözdü ve bir “kütüphane” mantığı oturtmaya başladı. Artık oyunlarınız CD’lerde, raflarda değil; dijital bir hesapta, sizinle beraber her yere geliyordu. Bu, kolaylık vaadinin ilk adımıydı.
Sadece korsanlığı bitiren aslolan darbe, Steam indirimleri ile geldi. Gabe Newell, “korsanlığın bir hizmet problemi” bulunduğunu biliyordu fakat fiyatın da mühim bir etken bulunduğunun farkındaydı. Valve, öteki yayıncıları da platforma çekerek efsanevi “Yaz İndirimleri”, “Kış İndirimleri” benzer biçimde kampanyalara başladı.
Aniden, 60 dolarlık oyunlar 10, 5 hatta 2 dolara düşmeye başladı. Bu, ruhsal bir kırılma yarattı. Oyuncuların psikolojisi aniden “Bu fiyata düşmüşken korsanla, crack’le, virüs riskiyle uğraşmaya değmez.” düşüncesine kaydı.
Korsan CD’den dijital imparatorluğa
Gabe Newell’ın dehası, korsanla savaşmak için daha sert kilitler (DRM) yada cezalar düşünmek yerine, korsanın sunmuş olduğu “kolaylıktan” daha iyisini sunmaktı.
Otomatik güncellemeler, dost sıralaması, bulut kayıt (Cloud Save) ve tek tıkla kurulum, korsan CD’nin sunmuş olduğu her şeyden daha iyi bir tecrübe sağlamış oldu. Akılalmaz indirimler ise korsanlığı “gereksize” indirdi.
Mevzu topluluğa erişince imalathane, pazar ve topluluk özellikleri ile Steam, bir tek bir mağaza değil, bir toplumsal platform hâline de geldi. Şu demek oluyor ki Gabe Newell, her insanın “Bu adamlar hırsız” söylediği bir dönemde, “Biz bu insanlara niçin yeterince iyi bir hizmet sunamıyoruz?” diye sordu ve cevabı Steam oldu… Üzerine bu yanıt, tüm oyun endüstrisini sonsuza dek değiştirdi.
