Kimi zaman arka planda açık bırakılan kimi zaman de keyifle seyredilip yeni bilgiler edinilebilecek kalitedeki belgesellere rastlıyoruz. Sadece bu belgesellerin arasındaki bazı adlar, aldıkları oy çoğunluğuyla seyircileri ekrana kilitlemekte oldukca daha başarıya ulaşmış bir yere haiz.
Listedeki belgesellerin içinde yalnız filmler yer verilmiştir ve oy sayısı düşükten en yükseğe olacak şekilde sıralanmıştır.
IMDb sitesi üstünde en fazla oya haiz, toplumsal medyanın kullanıcılar üstünde kurduğu stratejilerinden hazır yemeklerin insan sağlığı üstünde bıraktığı etkilere kadar uzanan ilk on belgeselin derlemesine aşağıdan göz atabilirsiniz.
IMDb’de en oldukca oy almış ilk 10 belgesel filmi:
- Tinder Avcısı / The Tinder Swindler
- Senna
- Hasta / Sicko
- Free Solo
- İç İşler / Inside Job
- Uygunsuz Gerçek / An Inconvenient Truth
- Toplumsal İkilem / The Social Dilemma
- Şişir Beni / Super Size Me
- Fahrenheit 9/11
- Benim Cici Silahım / Bowling for Columbine
- Tinder üstünden tanıştığı hanımefendilere varlıklı imajı vererek dolandıran bir insanın gerçek hikâyesi: Tinder Avcısı (The Tinder Swindler)
- IMDb puanı: 7.1
- IMDb kullanıcı oyu sayısı: 73K
Kendisini meşhur mücevher markası sahibi Lev Avnerovich Leviev’in oğlu olarak gösteren Shimon Yehuda Hayut, Simon Leviev adıyla kullandığı flört uygulaması üstünden hanımefendileri dolandırıyordu. Şık ekip elbiselerle dolaşan ve hikâyesi şeklinde adı bile düzmece olan Shimon, varlıklı imajı oluşturarak kadınlardan borç para alıyor hatta bundan önceki hanımdan almış olduğu borç para ile yeni tanıştığı bayanı hususi jet ile yemeğe bile götürüyordu. Güvenlik ihlali sebebiyle kredi kartlarının kullanıma kapandığını duyan bayanlar ise “iyi mi olsa öder” diyerek Shimon’a para vermekten çekinmiyordu.
- Üç dünya şampiyonluğuna haiz Brazilyalı Formula 1 pilotu Ayrton Senna’nın başarıya giden yolu ve ağlatısal ölümü: Senna
- IMDb puanı: 8.5
- IMDb kullanıcı oyu sayısı: 76K
Tüm zamanların en iyi ve en etkili F1 pilotu olarak görülen Ayrton Senna, çoğunluk için neredeyse mükemmele yakın bir sürüşe sahipti. Ne yazık ki 1994 tarihindeki San Marino Grand Prix esnasında hızını alamayıp virajı dönmekte başarısız olan Senna, 34 yaşlarında, elde etmiş olduğu üç dünya şampiyonluğu ile fazlasıyla ağlatısal bir halde hayata gözlerini yummuştu. Sevilen pilotun yaşamını ölümsüzleştiren iki BAFTA ödüllü belgesel filmi, Senna’nın 1984 sezonunda Formula 1’e gelişiyle başlıyor ve Dünya Şampiyonu olma yolculuğuna dayanıyor.
- Sigorta desteğinin ABD’da yol açmış olduğu sıhhat problemlerine ve önemine dair: Hasta (Sicko)
- IMDb puanı: 8.0
- IMDb kullanıcı oyu sayısı: 77K
Belgeselin yapımcısı ve oyuncusu olan isim Michael Moore, ABD’daki milyonlarca vatandaşın sigortadan yoksun kalması sebebiyle yaşanmış olan sıhhat krizininin iyi mi bu hâle geldiğini konu alıyor ve Kanada, Fransa, İngiltere şeklinde vatandaşların parasız sıhhat hizmeti almış olduğu ülkeleri ziyaret ederken incelemelerini paylaşıyor.
- Dünya’nın en büyük granit hacmi El Capitan’a ekipmansız bir halde tırmanmayı başaran Alex Honnold’ın baş döndürücü filmi: Free Solo
- IMDb puanı: 8.1
- IMDb kullanıcı oyu sayısı: 77K
Ustalaşmış kaya tırmanıcısı Alex Honnold’ın, Yosemite Ulusal Parkı’nda bulunan ve monolit granitten oluşan 914 metrelik El Capitan’a şu demek oluyor ki dünya üstünde bulunan en büyük granit kütlesine tek başına tırmanan ilk şahıs oluşunu mevzu alan Oscar ödüllü belgesel. Bu vakası en etkisinde bırakan meydana getiren unsurlardan biri ise dümdüz yapıda olan bu kaya formasyonuna tırmanırken Honnold’ın yanında ekipman dahi bulundurmamış olması.
- Trilyon dolarlık kriz ve ihmallerin günyüzüne çıkışı: İç İşler (Inside Job)
- IMDb puanı: 8.2
- IMDb kullanıcı oyu sayısı: 79K
ABD’da 2008 senesinde birçok kişinin maddi yitirilmesine neden olan ortalama 20 trilyon dolar tutarındaki küresel mali kriz sonucunda devam eden ekonomik durgunluğu mevzu alan Oscar ödüllü belgesel, hem de Amerikan finans sektörünün içindeki sistemik yolsuzluk ve ihmalleri de titizlikle inceliyor.
- Minik büyük demeden her insanın bilinçlenmesi ihtiyaç duyulan bir mevzu: Uygunsuz Gerçek (An Inconvenient Truth)
- IMDb puanı: 7.4
- IMDb kullanıcı oyu sayısı: 85K
İkisi Oscar olmak suretiyle toplamda otuz üç tane ödülü bulunan belgesel, Dünya’nın çekince altında olduğu küresel ısınma şeklinde problemleri ve alınması ihtiyaç duyulan önlemleri gözler önüne seriyor. Küresel ısınmanın milyonlarca yaşamı iyi mi etkilediğini ele alma mevzusunda muhteşem bir iş çıkaran filmimizde aşırı sıcak hava dalgaları sebebiyle ölümler, daha sık görülmeye süregelen kuraklık ve kasırgalar şeklinde vakalar slayt örnekleriyle desteklenerek anlatılıyor.
- Toplumsal medyanın üzerinizdeki tesiri aslen sandığınızdan ayrı bir boyutta: Toplumsal İkilem (The Social Dilemma)
- IMDb puanı: 7.6
- IMDb kullanıcı oyu sayısı: 90K
Toplumsal medyanın bilhassa buluğluk çağındaki gençlerin üstündeki negatif etkilerini bir aile portresi üstünden konu alıyor. Fena yorumların tesirinde kalması sebebiyle toplumsal mecralara fotoğraf yüklemeyi fobi edinen bir genç, devamlı toplumsal medyada kimin ne yaptığını takip ederek işleri daha fena bir duruma getirir hatta toplumsal aktivitelerine bile katılmaktan geri kalmıştır. Siber diktatörlük mevzusundan ayrı olarak şirketlerin kullanıcıları bağımlı hale getirmiş olduğu stratejilerine de değinen belgesel, toplumsal medyaya oldukca daha değişik bir görüş açısı katıyor.
- Bir ay süresince McDonalds’tan beslenen Morgan Spurlock, fast food’un zararlarına değiniyor: Şişir Beni (Super Size Me)
- IMDb puanı: 7.2
- IMDb kullanıcı oyu sayısı: 113K
Bir ay süresince her gün üç öğün olacak şekilde McDonald’s yiyeceklerini tüketerek günlerini geçiren Morgan Spurlock, fast food deneyi sonucunda gittikçe süratli bir halde kilo aldığını ve enerji seviyesinin daima düşük bulunduğunu gözlemlemeye adım atar. Vücudunda birçok beklenmedik yan etkiye rastlayan Spurlock, fast food’un tüketici hayatındaki rolünü ve aşırı kiloluluk salgınına olan katkısını araştırıyor.
- 11 Eylül vakasına dair araştırmaların ve arşiv görüntülerin incelenmesiyle oldukca daha değişik bir çerçeve sunuyor: Fahrenheit 9/11
- IMDb puanı: 7.5
- IMDb kullanıcı oyu sayısı: 132K
Michael Moore’un ağırlıklı olarak arşiv görüntülerine yer vererek oluşturduğu siyasal belgesel filmi; 2000 senesinde ABD’da gerçekleşen başkanlık seçimlerine, George W. Bush’un başkanlıktaki ilk dönemlerine, 11 Eylül’de yaşanmış olan ikiz kuleler vakasına ve Irak Savaşı’na ilişkin sansasyonel görüntüleri bir gazeteci edasıyla paylaşıyor. Moore için buzdağının görünmeyen kısmında nelerin gizlendiği oldukca daha mühim.
- 1999 Columbine Lisesi katliamına ve ABD’daki silahlanmanın yol açmış olduğu yüksek katliam oranına yönelik farkındalık kazandıracak: Benim Cici Silahım (Bowling for Columbine)
- IMDb puanı: 8.0
- IMDb kullanıcı oyu sayısı: 149K
Michael Moore’a ilişkin bir başka belgesel olan Bowling for Columbine, orijinal isminden de anlaşılabileceği suretiyle 1999 Columbine Lisesi katliamına ve ABD’da tabanca edinmenin ne kadar kolay bulunduğunu göstererek Amerikalıların niçin batı ülkelerine kıyasla oldukca daha yüksek oranda birbirlerini öldürdüğünü sorgulamaya girişiyor. Kısacası Moore, ABD’da kurşun atmanın bowlinge oldukca benzeyen başka bir aktivite bulunduğunu gösteriyor.
