[ad_1]
İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, “Enflasyonist ortamdan bir an evvel çıkmak ve enflasyonu denetim altına almak bence birinci yapılması ihtiyaç duyulan şey. Faiz ve kur mevzusunda da eğer netice almak istiyorsak, enflasyondaki beklentileri iyileştirmemiz ve enflasyondaki beklentilere paralel olarak faiz indirimlerine devam etmemiz gerekiyor.” dedi.
Türkiye Ana para Piyasaları Birliği (TSPB) tarafınca bu yıl 5’incisi düzenlenen ve “Tekrardan Birlikteyiz” temasıyla meydana gelen Türkiye Ana para Piyasaları Kongresi, Gömü ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın katılımıyla hibrit olarak başladı.
İş Bankası’ndan meydana getirilen açıklamada kongrede yapmış olduğu konuşmasına yer verilen Aran, ana para piyasalarına dair bazı bilgiler paylaşırken, makroekonomiye ilişkin değerlendirmede bulunmuş oldu.
“Faiz-kur-enflasyon üçlüsüne” dikkati çeken Aran, “Bu üçlünün hangisine el atsak bir diğeri denetim dışına çıkıyor. Bilhassa enflasyonun denetim altına alınması, tek haneli seviyelere indirilmesi mümkün olduğunda yapısal sorunlarımızı çözebiliriz.” ifadelerini kullandı.
Enflasyonist ortamda belirsizliğin, risklerin ve gelir adaletsizliğinin arttığını, öngörülebilirliğin bozulduğunu, durağan(durgun) ücretlilerin gelir dağılımından almış olduğu payın ve yatırımcı iştahının azaldığını belirten Aran, konuşmasını şöyleki sürdürdü:
“Enflasyonist ortamdan bir an evvel çıkmak ve enflasyonu denetim altına almak bence birinci yapılması ihtiyaç duyulan şey. Faiz ve kur mevzusunda da eğer netice almak istiyorsak, enflasyondaki beklentileri iyileştirmemiz ve enflasyondaki beklentilere paralel olarak faiz indirimlerine devam etmemiz gerekiyor. Yüksek faiz, ana para piyasalarının gelişiminin önünde de engel teşkil ediyor. Gerçek faizlerdeki artış, işsizlikte artış ve istihdamda azalma anlamına geliyor. Ek olarak, yatırım iştahını da aynen enflasyonda olduğu benzer biçimde düşürüyor. Faizler kesinlikle inmelidir, fakat kesinlikle enflasyon beklentilerine paralel inmelidir. Enflasyonun yüksek olduğu bir yerde faizin tek başına inmesi, bizi arzu ettiğimiz noktaya götürmez. Acil etmeden, sabırlı bir halde, istikrarlı bir duruş sergileyerek hem enflasyon beklentilerini aşağı çekmeli hem de öngörülebilirliği tesis etmeliyiz.”
Aran, cari açık vermeyen uzun dönemli sürdürülebilir gelişme modeli için tasarrufların artırılması icap ettiğini ifade ederek, bu tasarrufların borsa üstünden sanayicilere ve üreticilere aktarılmasının önemini altını çizdi.
Ana para mülkiyetinin tabana yayılmasının önemine dikkati çeken Aran, üretilenin hem içeride hem dışarıda satılması ve üretim verimliliğinin artırılması icap ettiğini kaydetti.
“Alışkanlıkları değiştirerek hedeflerimize ulaşabiliriz”
Hakan Aran, üretilmeden ve kredi kullanarak tüketilen bir gelişme modelinin daha çok cari açık anlamına geldiğini belirterek, “Bugüne kadarki alışkanlıkları değiştirerek hedeflerimize ulaşabiliriz. Tüm bu tarz şeyleri değişiklik yapma mevzusunda mühim bir aşamaya geldik. Dikkatli ve sabırlı olmamız durumunda, gelecek yıl ilk kez bir ihtimal cari açık vermeden yüzde 5’e yakın bir büyümeyi başarabilecek noktada olduğumuza inanıyorum. Bunun, başarılması durumunda Cumhuriyetimizin 100. yılına girerken bizlere mühim bir moral ve motivasyon olacağını düşünüyorum. Ülke olarak, ülke insanları olarak bunu hak ettiğimize inanıyorum. Tek yapmamız ihtiyaç duyulan sabırla, istikrarla doğru olan şeyleri ısrarla halletmeye devam etmek.” ifadelerini kullandı.
Ana para piyasalarının gelişmenin önemine değinen Aran, uzun senelerdir 1 milyon eşiğini geçemeyen yatırımcı sayısının Ekim 2021 itibarıyla 2,5 milyon seviyesine yaklaştığını belirtti.
Salgın döneminde piyasalardaki belirsizlik ve oynaklığa rağmen, yükselen endeks seviyeleriyle yurt içinde gerçekleşen şirket halka arz sayılarında ciddi artışlar yaşandığını hatırlatan Aran, Borsa İstanbul’un istenilen derinliğe erişmesi için halka arzların sayısının ve şirketlerin halka açıklık oranının artması icap ettiğini açıkladı.
Bu yılki halka arzlara bakıldığında senenin toplamında büyüklüğü 19,5 milyar TL olan 46 halka arz gerçekleştirildiğini belirten Aran, erişilen halka arz sayısının bugüne dek senelik bazda erişilen en yüksek düzey bulunduğunu söylemiş oldu.
Aran, “Bu gelişme, şirketlerin özkaynaklarını güçlendirmeleri adına oldukça kıymetli. Sadece küresel ölçekte değerlendirildiğinde, bu alanda kat edilecek, gidilecek oldukca daha çok mesafe bulunduğunu görüyoruz. Ana para piyasalarımız hemen hemen arzu edilen derinliğe ve büyüklüğe haiz değil. Nitekim ülkemizin 500 endüstri kuruluşunun yalnız 67’si borsada işlem görüyor. Sürdürülebilir gelişme için ekonomiye kaynak elde eden ana para piyasalarının da büyümesi ve derinleşmesi gerekiyor” diye konuştu.
“Borsadaki fiyat oynaklığının öngörülebilir olmasıyla beraber yatırımcı sayısı artacaktır”
İş Bankası Genel Müdürü Aran, devletimizde yatırımcıların tasarruflarının ortalama yüzde 78’inin averaj vadesi 40 günü aşmayan mevduatta oluştuğunu, hisse senetlerinin payının ise yüzde 10’un altında bulunduğunu kaydetti.
Borsadaki fiyat oynaklığının yüksek ve kalıcı olmasının, bilhassa riskten kaçınan yatırımcıların hisse senetlerinden uzak durmasına niçin olduğuna dikkati çeken Aran, 2,5 milyona yaklaşan yatırımcı sayısının bunun artık kırıldığının bir göstergesi bulunduğunu açıkladı. Aran, fiyat oynaklığının öngörülebilir seviyeye inmesiyle beraber yatırımcı sayısının ve niteliğinin daha da artabileceğine işaret etti.
Hakan Aran, konuşmasında suni zekanın yaşamın içine girdiğini, algoritmaların ana para piyasalarında alım-satım yapmış olduğu, robofonların birikimleri yönlendirdiği, akıllı finansal sözleşmelerin imzalandığı ve dijital paraların alınıp satılmış olduğu bir ortamda hızla gelişen teknolojinin hızına yetişme zorunluluğu bulunduğunu altını çizdi.
Aran, iş gücünün teknolojiyle uyumunun sağlanması, iş gücü ile iş ihtiyacı arasındaki eğitim seviyesi açığının kapatılması, finansal ve teknoloji okuryazarlığının artırılmasının ana para piyasaları için de son aşama yararlı olacağını söylemiş oldu.
Kadınların iş gücüne katılımının artırılmasının önemine işaret eden Aran, “Kadınların iş gücüne katılımını, girişimciliği ve girişimleri desteklemek de öngörülebilirliği tesis etmek kadar kıymetli. Bu tarz şeyleri başardığımızda ana para piyasalarımızın sanayicilerimiz ve yatırımcılarımız için büyük fırsatlar barındırdığını söyleyebilirim.” dedi.
[ad_2]
