İşte yapılandırmaya girecek borçlar (2021)
Son dakika gelişmesi… Bazı Alacakların Tekrardan Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişim Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. 30 Nisan 2021 dahil bu tarihten önceki dönemlere ilişkin borçların yapılandırmasını içeren yasa teklifinin bilgileri şu şekilde…
Düzenlemeye gore, Vergi Usul Kanunu’nda meydana getirilen değişiklikle Gömü ve Maliye Bakanlığı, Tecim Bakanlığı, Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK), il hususi idareleri, belediyeler, Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına (YİKOB) olan bazı borçlar yapılandırılacak.
Sadece düzenleyici ve denetleyici kurumlarca verilen yönetimsel para cezaları, Kovid-19 ile savaşım kapsamında verilen yönetimsel para cezaları ile tütün ve tütün mamulleri kullanımından meydana gelen yönetimsel para cezaları kapsam haricinde olacak.
İŞTE YAPILANDIRMAYA GİREN BORÇLAR
Teklifle yapılandırma kapsamına alınacak 30 Nisan 2021 dahil bu tarihten önceki dönemlere ilişkin borçlar şu şekilde:
– Vergi Usul Kanunu kapsamına giren ve beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi ihtiyaç duyulan beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zamları,
– 2021 yılı için gerçekleşme eden motorlu taşıtlar vergisinin ikinci taksidi hariç gerçekleşme eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,
– Meydana getirilen tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları, yönetimsel para cezaları,
– Gömü ve Maliye Bakanlığına bağlı eğitim dairelerince Kamu Alacaklarının Eğitim Usulü Hakkında Kanun kapsamında eğitim dairesine takip için intikal etmiş olan asli ve ışık’i kamu alacakları; işletmede mevcut olması durumunda kayıtlarda yer almayan ya da kayıtlarda yer almış olduğu halde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat, demirbaşlar ile kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların beyanı,
– Gümrük Kanunu ve ilgili öteki kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve Tecim Bakanlığına bağlı eğitim daireleri tarafınca takip edilen gümrük vergileri, yönetimsel para cezaları, faizler, gecikme faizleri, gecikme zammı alacakları, SGK’ye bağlı eğitim daireleri tarafınca takip edilen ve belirtilen sürelerin sonuna kadar gerçekleşme etmiş olduğu halde ödenmemiş alacaklar,
– Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu’nun ilgili maddeleri kapsamındaki sigortalılık statülerinden meydana gelen, 2021 yılı nisan ayı ve önceki aylara ilişkin sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, toplumsal güvenlik destek primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları,
– 2021 yılı nisan ayı ve önceki aylara ilişkin isteğe bağlı sigorta primleri ve topluluk sigortası primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları,
– Hususi nitelikteki inşaatlar ile ihale mevzusu işlere ilişkin meydana getirilen ön değerlendirme, araştırma yada tespit sonucunda bulunan tamamlanmamış işçilik tutarı üstünden hesaplanan sigorta primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları,
– İşlenen fiillere ilişkin olup ilgili kanunları uyarınca uygulanan yönetimsel para cezaları ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları,
– İlgili kanunları gereğince takip edilen 2021 yılı nisan ayı ve önceki aylara ilişkin damga vergisi, hususi işlem vergisi ve eğitime katkı oranı ile bunlara bağlı gecikme zammı alacakları,
– İl hususi idarelerinin 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen ve vadesi 30 Nisan 2021 dahil bu tarihten ilkin olması durumunda düzenlemenin yayımı zamanı itibarıyla ödenmemiş bulunan asli ve ışık’i kamu alacakları.
Hesaplamada kullanılacak Yİ-ÜFE aylık değişiklik oranı
Yasa teklifiyle belediyelere olan borçların da yapılandırılması öngörülüyor. Buna gore belediyelerin, Vergi Usul Kanunu kapsamındaki 30 Nisan 2021 tarihinden önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi ihtiyaç duyulan beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları ile gecikme faiz ve zamları; 2021 yılına ilişkin olarak söz mevzusu tarihten ilkin gerçekleşme eden vergisi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları da teklifin kapsamında yer ediniyor.
Öte taraftan belediyelerin, Belediye Gelirleri Kanunu’na gore vadesi 30 Nisan 2021 tarihinden ilkin olması durumunda bu düzenlemenin yayımı zamanı itibarıyla ödenmemiş olan ücret ve hisse alacakları; Belediye Kanunu kapsamındaki belediyelerin vadesi söz mevzusu tarih olması durumunda bu düzenlemenin yayımı zamanı itibarıyla ödenmemiş bulunan su, atık su ve katı atık tutarı alacakları; büyükşehir belediyelerinin Çevre Kanunu’nun “İzin alma, arıtma ve bertaraf etme yükümlülüğü” başlıklı maddesine gore vadesi 30 Nisan 2021’den ilkin olması durumunda teklifin yasalaştığı tarihte ödenmemiş katı atık tutarı alacakları ile tüm bunlara bağlı ışık’i alacakları da yapılandırmaya dahil ediliyor.
Teklife gore, düzenlemenin uygulanmasında kullanılacak Yİ-ÜFE aylık değişiklik oranları, Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği 31 Aralık 2004 geçmişine kadar toptan eşya tutarları endeksi (TEFE) aylık değişiklik oranlarını, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren üretici tutarları endeksi (ÜFE) aylık değişiklik oranlarını, 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) aylık değişiklik oranlarını, 1 Kasım 2016 tarihinden itibaren aylık yüzde 0,35 oranını ifade edecek.
Tahsilinden vazgeçilecek kesinleşmiş alacaklar
Kanun teklifiyle kesinleşmiş bazı alacaklar için de yapılandırmaya gidiliyor. Buna gore, Gömü ve Maliye Bakanlığı, il hususi idareleri ve belediyelere bağlı eğitim daireleri tarafınca takip edilen alacaklardan düzenlemenin yasalaşarak yayımlandığı tarih itibarıyla şu borçların tahsilinden vazgeçilecek:
– Vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi hemen hemen geçmemiş bulunan vergilerin ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı gecikme faizi ve gecikme zammı benzer biçimde ışık’i kamu alacakları ile ödenmemiş alacağın bir tek feri alacaktan ibaret olması halinde ışık’i alacak yerine bu düzenlemenin yayım zamanı itibarıyla Yİ-ÜFE aylık değişiklik oranları esas alınarak hesaplanacak meblağ; kanun teklifinde belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla vergilere bağlı gecikme faizi ve gecikme zammı benzer biçimde ışık’i kamu alacakları ile daha ilkin ödenmiş olanlar dahil olmak suretiyle asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları ve bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı,
– Vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi hemen hemen geçmemiş ve bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş vergi cezaları ile iştirak sebebiyle kesilmiş vergi cezalarının yüzde 50’si ve bu tutara gecikme zammı yerine bu düzenlemenin yayımı geçmişine kadar Yİ- ÜFE aylık değişiklik oranları esas alınarak hesaplanacak meblağ; ödenmemiş alacağın bir tek gecikme zammından ibaret olması halinde gecikme zammı yerine Yİ-ÜFE aylık değişiklik oranları esas alınarak hesaplanacak meblağ, kanun teklifinde belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla cezaların kalan yüzde 50’sinin ve bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı,
– Vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi hemen hemen geçmemiş ve bu düzenlemede sıralanan yönetimsel para cezalarının tamamıyla bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı benzer biçimde ışık’i kamu alacakları yerine kanun teklifinin yayımı geçmişine kadar Yİ-ÜFE aylık değişiklik oranları esas alınarak hesaplanacak meblağ,
– Vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi hemen hemen geçmemiş bulunan öteki asli kamu alacaklarının ödenmemiş kısmının tamamı ile bu alacaklara bağlı faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı benzer biçimde ışık’i kamu alacakları ve ödenmemiş alacağın bir tek ışık’i alacaktan ibaret olması halinde ışık’i alacak yerine bu düzenlemenin yayımı geçmişine kadar Yİ-ÜFE aylık değişiklik oranları esas alınarak hesaplanacak meblağ yasa teklifinde belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla uygulanan faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı benzer biçimde ışık’i kamu alacaklarının tamamı,
– Bazı Kamu Alacaklarının Uzlaşma Usulü ile Tahsili Hakkında Kanun’un ilk iki maddesi gereğince ödenmesi gerektiği halde bu düzenlemenin yayımı geçmişine kadar ödenmemiş olan tutarların ödenmesi halinde Bazı Kamu Alacaklarının Uzlaşma Usulü ile Tahsili Hakkında Kanun gereğince hesaplanan binde iki oranındaki faiz alacaklarının tamamı.
Vadesinde ödenmemiş gümrük vergilerine yapılandırma
Düzenlemeye gore, Tecim Bakanlığına bağlı eğitim daireleri tarafınca takip edilen vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi hemen hemen geçmemiş bulunan gümrük vergilerinin ödenmemiş kısmının tamamıyla bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı benzer biçimde ışık’i kamu alacakları yerine bu düzenlemenin yayımı geçmişine kadar Yİ-ÜFE aylık değişiklik oranları esas alınarak hesaplanacak meblağ ile yönetimsel para cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Tecim Bakanlığının vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi hemen hemen geçmemiş ve gümrük yükümlülüğü sebebiyle gümrük vergileri asıllarına bağlı olmaksızın kesilmiş yönetimsel para cezaları ile Kabahatler Kanunu’nun iştirak hükümleri sebebiyle kesilmiş yönetimsel para cezalarının yüzde 50’sinin yasa teklifinde belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla cezaların kalan yüzde 50’si ödenmeyecek.
Eşyanın gümrüklenmiş değerine bağlı olarak kesilmiş yönetimsel para cezalarının yüzde 30’u ve var ise gümrük vergileri aslının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı benzer biçimde ışık’i kamu alacakları yerine bu düzenlemenin yayımı geçmişine kadar Yİ-ÜFE aylık değişiklik oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın tamamen ödenmesi şartıyla cezaların kalan yüzde 70’i ile alacak asıllarına bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı benzer biçimde ışık’i kamu alacaklarının tamamı eğitim edilmeyecek.
Yasa teklifine gore, her bir taşıt için düzenlemenin kanunlaşmasından ilkin ödenecek olan motorlu taşıtlar vergisi, Karayolları Trafik Kanunu’na gore verilen trafik yönetimsel para cezası, mülga Karayolları Genel Müdürlüğü Kurum ve Görevleri Hakkında Kanun ile Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun uyarınca tahsili ihtiyaç duyulan geçiş tutarı ve yönetimsel para cezası ile bu alacaklara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı yerine Yİ-ÜFE aylık değişiklik oranları esas alınarak hesaplanacak meblağ ile katsayı tutarının minimum yüzde 10’unun ödenmiş olması halinde yasa teklifinde belirtilen taksit ödeme süresince fenni muayeneye izin verilecek.
Tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kağıdı ve alkollü içkilerin üreticileri ve ithalatçıları, Gömü ve Maliye Bakanlığının yetkisi kapsamında kullanılma zorunluluğu getirilen hususi etiket ve işaretleri kullanmalarına izin verilebilmesi için bu yasa teklifiyle yapılandırılan Hususi Tüketim Vergisi Kanunu’nun ilgili cetvellerinde yer edinen ürünlere ilişkin hususi tüketim vergisi, vadesi 1 Ekim 2020 tarihinden sonrasında gelen katma kıymet vergisi ve bu vergilere ilişkin beyannameden doğan damga vergisi ile bu vergilere bağlı gecikme faizi ve gecikme zammı yerine düzenlemenin yayımı geçmişine kadar Yİ-ÜFE aylık değişiklik oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın tamamını ödeyecek.
Düzenleme kapsamında yapılandırılan tutarların, öngörülen süre ve şekilde ödenmemesi halinde vade tarihinde değişim yapılmayacak.
Belediye ve YİKOB’ların alacakları
Belediye Gelirleri Kanunu’nun “Tutara Doğal olarak İşler” ile “Müze giriş ücretleri ile madenlerden belediyelere hisse” başlıklı maddelerine gore tahsili ihtiyaç duyulan ücret ve paylar ile su, atık su ve katı atık tutarı alacaklarından vadesi 30 Nisan 2021 tarihinden ilkin olması durumunda bu düzenlemenin yayımı zamanı itibarıyla ödenmemiş olanlar hakkında yapılacak hesaplamalar sonucu belirlenen tutarların ödenmesi halinde bu alacaklara bağlı her türlü ceza ve zamlarının tahsilinden vazgeçilecek.
Büyükşehir belediyelerinin, Çevri Kanunu’nun “İzin alma, arıtma ve bertaraf etme yükümlülüğü” başlıklı maddesi uyarınca vadesi 30 Nisan 2021 tarihinden ilkin olması durumunda ödenmemiş katı atık tutarı alacak asıllarının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı benzer biçimde sözleşmelerde düzenlenen her türlü zamlar hakkında da hesaplanacak tutarların ödenmesi halinde bu alacaklara bağlı ceza, gecikme faizi ve zammı ödenmeyecek.
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kurum ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin söz mevzusu tarihten ilkin ödenmemiş su ve atık su bedeli alacak asıllarının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zamları, hesaplamalar sonucu belirlenen tutarların ödenmesi halinde eğitim edilmeyecek.
Öte taraftan, düzenlemeyle YİKOB’ların vadesi 30 Nisan 2021 tarihinden ilkin olması durumunda ödenmemiş ve Kamu Alacaklarının Eğitim Usulü Hakkında Kanun kapsamında takip edilen alacak asılları ile buna bağlı ışık’i alacakları da yapılandırılacak. Bu madde hükmünden yararlanmak isteyen borçluların maddede belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları şartı aranacak.
