Japonya’da Metrolar Neden Aşırı Kalabalık?

Derhal her insanın karşısına Japonya’daki aşırı kalabalık metro istasyonlarının halini gösteren videolar bir kere de olsa düşmüştür. Hatta insanları trene sığdırabilmek için arkadan nazikçe iten görevliler internette epey meşhur desek yanlış olmaz. Peki dünyanın en gelişmiş ülkelerinden birinin en büyük şehirlerinde nasıl oluyor da metro alt yapısı bu kadar ‘fena’ olabiliyor?

Bu soruya verilen pek oldukca yanıt var. Sadece cevaplara geçmeden ilkin daha da önemlisi, bu aşırı kalabalık, görevlilerin ittirerek insan sığdırdığı tren görüntülerinin tüm Japonya’da 7/24 yaşanmış olan bir gerçekliği yansıtmadığını bilmek. Birazcık araştırınca bu görüntülerin bilhassa Tokyo’da ve işe gidiş – işten çıkış şeklinde oldukca yoğun saatlerde yaşanmış olan bir durum bulunduğunu görüyoruz. 

Ne kısaca, Tokyo’nun metro alt yapısı yetersiz mi?

Her gün uyku sersemliğiyle işe giderken ya da günün yorgunluğuyla eve dönerken bir trene bu şekilde bindiğinizi ve o kalabalıkla seyahat ettiğinizi hayal edin. Epey sinir bozucu. Bu insanoğlu ‘daha çok metro gelsin, ne bu rezillik’ demiyor mu? Tokyo’nun metro alt yapısı hakikaten yetersiz mi?

Hayır, sebep ilk başta bu şeklinde görünse de, Tokyo’nun metro alt yapısı yetersiz demek oldukça saçma bir iddia olurdu. Asya’nın ilk metro sistemi olan Tokyo Metrosu, günümüzde 14 değişik hat ve 280’den fazla istasyonda hizmet veriyor. Tokyo’yu baştan aşağı donatan bu metro ağının toplam uzunluğu ise 250 km’den daha çok. Üstelik neredeyse her dakika istasyona yeni bir tren geliyor. Doğrusu mesele kesinlikle metro altyapısında değil…

Peki nasıl Tokyo’da metro alt yapı durumu?

Küçük bir karşılaştırma yapabilmek adına İstanbul’da 9 değişik metro hattı, toplamda 111 metro istasyonu ve ortalama 140 km’lik bir metro hattı uzunluğu bulunduğunu söyleyebiliriz. Sadece doğal ki Tokyo, 34 milyondan fazla nüfusu ile dünyanın en kalabalık şehri. İstanbul ise ortalama 20 milyonluk nüfusu (resmi sayı 15 milyonun birazcık üstünde olsa da…) ile sıralamada birazcık daha gerilerde.

Fakat İstanbul’un 5.343 km²’lik yüzölçümün yanında Tokyo ise neredeyse İstanbul’un yarısı kadar bir yüzölçümüne haiz; 2.194 km². Doğrusu İstanbul’un yarısı kadar büyük bir şehirde, İstanbul’un iki katı büyüklükte bir metro alt yapısından bahsediyoruz…

O vakit mesele tam olarak ne?

Probleminin birden oldukca cevabı var. Pek bir çok, ‘alt yapı yetersiz mi’ sorusuyla epey çelişecek komiklikte bir yanıt;

• Tokyo’da ve genel olarak Japonya’da metro alt yapısı o denli iyi, temiz ve dakik ki, hepimiz her yere zamanında yetişmek için bu dakik sistemi kullanmayı tercih ediyor. Bilhassa de işe giderken ya da eve dönerken…
• Japonya’da taksi kullanmak ‘lüks’. Bu da süratli ve güvenli seyahat için pek oldukca kişinin taksi şeklinde yaygın bir seçeneği tercih etmemesine neden oluyor. Şundan dolayı oldukca pahalı…
• Şehrin kalabalıklığını düşünecek olursak, Tokyo’da insanoğlu bir yerden bir yere otomobille gitmenin o kadar da iyi bir düşünce olmadığını anlamış durumdalar ve bu sebeple de raylı sistemleri tercih ediyorlar.
• Son olarak da, Tokyo’da yoğun metro ağına karşın otobüs ağının o denli da yoğun ve kullanışlı olmadığı söyleniyor. Otobüs şeklinde toplu ulaşım araçları yaygın olmadığı ve tercih edilmediği için bu yoğunluk da metronun sırtına biniyor.

Netice olarak dünyanın en kalabalık şehrinde taksi pahalılığı, trafik düşüncesi, otobüslerin oldukca kullanışlı bir tercih olmayışı, metroların oldukca dakik ve temiz oluşu insanları yer altına götürüyor. Hal bu şekilde olunca da, günün bazı saatlerinde bu türden bri yoğunluk kaçınılmaz oluyor. 

Bu durum Tokyo’da kabullenilmiş durumda. Hatta Tokyo’nun turistlere yönelik yayın meydana getiren resmi Go Tokyo web sitesinde ”Kalabalık istasyonlarda kişileri ittirmek için bulunan eldivenli görevlilerimizin videolarını görmüşsünüzdür. Çoğu zaman sabah olsa da, bilhassa sabah 7.30-9.30 ve akşam 5.30-7.30 arası yaşanmış olan bu yoğunluktan etkilenmek istemiyorsanız bu saatlerde metro seçmeyin” şeklinde bir uyarı bile var…

Kaynaklar: The Japan Times, GoWithGuide, Go Tokyo