Kızamık Hastalığı, COVID-19 Sebebiyle Yükselişe Geçti

Bildiğiniz suretiyle son iki senedir tüm dünya COVID-19 virüsüne teslim olmuş durumda. Bu durum, bir noktada COVID-19 ile ilgili olmayan pek oldukça hastalığın da sanki artık yoklarmışçasına geri plana atılmasına yol açtı. COVID-19 aşısı kampanyalarına olan öncelik sebebiyle öteki pek oldukça hastalığın aşı kampanyasının unutulmaya yüz tutması, potansiyel olarak milyonlarca çocuğun yaşamını tehlikeye atabilecek bir başka hastalığın işine yaradı. 

Birleşmiş Milletler’in (BM) çocuk ajansı UNICEF ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafınca meydana getirilen açıklamalarda, kızamık vakalarının bu yıl dünya genelinde ortalama yüzde 80 oranında arttığını bildirildi. Açıklamada kızamık vakalarındaki bu artışın, başka hastalıkların salgınlarının da mümkün bulunduğunu gösterdiğine dikkat çekildi. 

Kızamık, milyonlarca çocuğun yaşamını tehlikeye atıyor

BM ajanslarından alınan yeni verilere nazaran, bu yıl ocak ve şubat aylarında küresel çapta 17.300‘den fazla kızamık vakasının rapor edilmiş olduğu kaydedildi. Bu sayı, geçtiğimiz yıl bu aylarda ise 9.600 idi. Verilerde nisan ayına kadar son 12 ayda, bir çok Afrika ve Doğu Akdeniz’de olmak suretiyle 21 büyük ve yıkıcı kızamık salgınının patlak vermiş olması da dikkat çekti. 

BM verilerine nazaran son 12 ayda açık ara en fazla kızamık vakası kaydedilen ülke 9 binden fazla vakayla Somali olurken bunu Yemen, Afagnistan, Nijerya ve Etiyopya takip etti. Ek olarak, 2017 ve 2019 yılları aralığında Avrupa’nın en yüksek kızamık oranını kaydetmiş olan Ukrayna’da devam etmekte olan savaşın, hastalığın ülkede yeniden patlak vermesine sebep olabileceğine dair endişelerin de olduğu bildirildi. 

“Aşı ile önlenebilir en bulaşıcı hastalık” olması sebebiyle kızamığın çoğu zaman bir uyarı işareti bulunduğunu belirten UNICEF’in bağışıklama bölümünden kıdemli sağlık danışmanı Christopher Gregory, mevzuya dair yapmış olduğu açıklamada, “Kızamık, bağışıklama sistemindeki bu zayıflıkların ne işe yaradığını bizlere hakkaten gösteriyor” şeklinde kaydetti.  

Bununla beraber Gregory, Batı Afrika’da sarı humma vakalarının artışta bulunduğunun bildirildiğini ve yükselişe geçecek sıradaki hastalığın sarı humma olabileceğini beyan etti. Gregory, en endişeli oldukları ülkelerin ise halihazırda sağlık sistemleri oldukça gelişmemiş olan ve COVID-19 etkileriyle hala daha savaşım eden ‘kırılgan’ ülkeler bulunduğunu belirtti. 

“Bu kesintilerin bağışıklama hizmetlerindeki tesiri önümüzdeki on seneler süresince hissedilecek.”

COVID-19 pandemisi şimdilik düşüşe geçmiş şeklinde görünüyor olabilir; sadece bu iki senelik süreç sebebiyle 2020’de ne yazık ki 23 milyondan fazla çocuk rutin aşıları kaçırdı. Bu sayının, on yıldan fazla bir sürenin en yüksek sayısı olması ise endişenin daha da büyümesine yol açıyor. 

BM kurumları tarafınca meydana getirilen açıklamada pandeminin başlangıcında ertelenen 43 ülkede 57 aşı kampanyasının hala tamamlanmadığı ve bir çok çocuk olmak suretiyle 203 milyon insanoğlunun bu durumdan etkilendiği ifade ediliyor. Buna ek olarak COVID-19’un, sağlık tesisleri üstünde baskı meydana getirmeye ve dikkati ölümcül hastalıklara karşı meydana getirilen aşılamadan uzaklaştırmaya devam etmiş olduğu kaydediliyor.  

Buna dair yapmış olduğu açıklamada DSÖ başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus , “Bu kesintilerin bağışıklama hizmetlerindeki tesiri önümüzdeki on seneler süresince hissedilecek.” şeklinde belirtiyor ve “Şimdi, temel bağışıklamayı yeniden rayına oturtma ve her insanın bu yaşam kurtaran aşılara erişebilmesi için soruşturma kampanyaları başlatma zamanı.” diye de sözlerine ekliyor. Buna benzer bir halde Gregory de çocukluk periyodu aşılarının da en azından COVID-19 aşılarını bitirmekle aynı öneme haiz olmasının zamanının geldiğine vurgu yapıyor. 

Öte taraftan minimum yüzde 95 oranındaki bir aşılamanın, kızamığın yayılmasını önlemenin en iyi yolu olduğu belirtiliyor. Bu oranın Somali’de yalnız yüzde 46 olması ise tehlikenin geldiği boyutun ne kadar korkulu olduğu gösteriyor.