Uludağ’ın eteklerinden buz benzer biçimde bir saf su içmeyi kim istemez? Sadece saf su bu tarz bir olay değil. Saf su, aslen insan sağlığı için son aşama zararı dokunan olan ve sadece laboratuvar ortamında pek fazlaca değişik kimyasal işlem sonucu üretilen bir sudur. Saf su nedir, iyi mi yapılır, nerelerde kullanılır gelin daha yakından inceleyelim.
Şehirlerarası bir yolda aracınızla giderken eski bir çeşme bulup oradan gelen buz benzer biçimde kaynak suyunu içtiğiniz süre ‘İşte bu saf su!’ demiş olabilirsiniz. Sadece saf su, bu demek değildir. Saf su dediğimiz aslen bildiğimiz kimyasal maddedir. Şu sebeple saf hale getirilmesi için laboratuvar ortamında onlarca değişik kimyasal işlemden geçirilmesi gerekir ve sanıldığının aksine insan sağlığı için zararlıdır.
Bildiğimiz su, içinde tonlarca değişik madde barındırır ve bundan dolayı endüstriyel alanda kullanmak için uygun değildir. Bilim adamları hem suyun gücünden yararlanmak hem de fazlalıkların çalışmalarına zarar vermesini engellemek için saf suyu buluş etmişlerdir. Kafalar birazcık karıştı değil mi? Gelin saf su nedir, iyi mi yapılır, nerelerde kullanılır sorularının yanıtları üstünden bu sıradışı maddeyi birazcık daha yakından tanıyalım.
Saf su nedir?
İki hidrojen ve bir oksijen atomundan oluşan su, aslen içinde daha pek fazlaca değişik madde barındırır ve bundan dolayı saflıktan söz edilemez. Saf su ise bildiğimiz çeşme ya da kaynak suyunun laboratuvar ortamında birçok değişik kimyasal işlemden geçirilmesi sonucu elde edilir.
Saf su, organik ortamda bulunmaz. Doğada laboratuvar ortamında insan eliyle üretilen saf suya en fazlaca benzeyen su, yağmur suyudur. Sadece yağmur suyunun buluttan yeryüzüne kadar izlediği güzergahta maruz kalmış olduğu onlarca değişik koşulu düşündüğümüz süre onun da tamamen saf su bulunduğunu söyleyemeyiz.
Saf su iyi mi yapılır?
Iyi mi ki evde birazcık hidrojeni birazcık oksjeni karışmasını sağlayarak su yapamıyoruz, saf su yapmak da öyleki kolay değildir. Saf su iyi mi yapılır sorusunu yanıtlamadan ilkin, bildiğimiz suyun içinde ne var da saf olarak kabul edilmiyor ona bakmamız lazım. Suda bulunan ve saflığını bozan maddelerden bazıları şu şekilde;
- İnorganik iyonlar
- Organik bileşikler
- Bakteriler
- Endotoksinler ve nükleazlar
- Değişik partiküller
- Değişik gazlar
Suda bulunan bu maddelerden bazıları insan sağlığı için de zararı dokunan olduğundan rahat bir filtreleme ile ortadan kaldırılıyor. Sadece saf su üretimi {hiç de} öyleki rahat bir işlem değil. Şu sebeple suda bulunan en küçük bir bileşen bile o suyun saf olmadığını gösterir. Saf su yapılırken kullanılan bazı yöntemler şu şekilde;
- Damıtma
- Çift damıtma
- Deiyonizasyon
- Eş akım deiyonizasyon
- Karşı akım deiyonizasyon
- Karışık yataklı deiyonizasyon
- Demineralizasyon
- Ters ozmoz
- Karbon filtreleme
- Mikro gözenekli filtreleme
- Ultrafiltrasyon
- Ultraviyole oksidasyon
- Elektrodiyaliz
Elde edilmek istenen suyun ne kadar saf olması gerektiğine gore kimi zaman tüm bu işlemler, kimi zaman ise yalnızca birkaç tanesi uygulanır. Elbet bu kadar değişik ve detaylı işlem gördükten sonrasında su, bildiğimiz su olmaktan çıkıyor ve insanoğlunun yaşam deposu olmak yerine ölümcül bir hale geliyor.
Saf su içilir mi?
İçmeyi bırakın, teninize bile değdirmeyin. Dediğimiz benzer biçimde saf su artık o bildiğimiz yaşam deposu değil, kimyasal bir madde haline geldi. Demineralizasyon işlemi aslına bakarsanız içinde insan için ne kadar yararlı mineral var ise aldı götürdü. İçinde mineral olmayan suyun, insan için hiçbir önemi yoktur.
Diyelim içtiniz, ki bu mevzuda yapılmış deneyler var, vücudunuzun elektrolit dengesi bozulacak ve yaşanmış olan su zehirlenmesi sonucu öleceksiniz. Diyelim vücudunuzu saf su ile temizlemek istediniz. Anında toksik tesir gösterecek ve değdiği yerde kimyasal yanıklar oluşturacaktır. Bundan dolayı endüstriyel alanlarda bile yoğun bir koruma ile kullanılır.
Saf su nerelerde kullanılır?
Madem ne içebiliyoruz ne de yıkanabiliyoruz niçin saf su üretiliyor derseniz endüstriyel alanlarda bakmak gerekiyor deriz. Hatta o denli uzağa bakmanıza bile gerek yok; ütü için kullanılan su, otomobil akülerine eklenen su, akvaryumlara belirli oranda eklenen su, tayyare motorlarında kullanılan su saf sudur.
Daha geniş açıdan bakarsak, ilaç endüstrisinin eğer olmazsa olmaz maddesi saf sudur. Bilgisayar soğutma sistemlerinde, kozmetik sektöründe, elektrik ve elektronik endüstrisinde, nemlendirme amaçlı hususi malzemelerde de saf su kullanılmaktadır. Şu demek oluyor ki su kullanan sadece içindeki öteki bileşenler istemeyen tüm alanlarda saf su bir numaralı tercihtir.
En rahat haliyle şöyleki düşünebiliriz; suyun içindeki saflığı bozan bileşenler, kullanıldığı alanda da izler bırakırlar. Iyi mi ki ütüde kireçli su kullanırsanız makine tıkanır, aynısı tüm alanlarda da geçerlidir. Öteki bir nokta ise iletkenliktir. Saf olmayan suyun içindeki maddeler iletkenlik seviyesini bozacağı için saf hale getirilen su daima durağan(durgun) bir iletken olarak fazlaca daha verimli bir halde kullanılabilir.
Bir de ultra saf su var:
Saf su üretimi esnasında kullanılan kimyasal işlemleri anlatmıştık. İşte o işlemlerden bazılarının aynı anda ve yüksek yoğunlukta uygulanması sonucu ortaya saf sudan bile daha saf olan ultra saf su çıkar. Bazı element ve vitamin incelemelerinde bu ultra saf su kullanılır. Ultra saf su, insan için saf suya gore kat be kat daha zararlıdır.
Evde kullandığımız arıtma cihazları saf su üretebilir mi?
Onlarca değişik kimyasal işlem ile ortaya çıkan saf su, musluğun ucuna taktığınız rahat bir arıtma aleti ile üretilemez. Sadece arıtma cihazları sözde arıtma yaparken suyun içindeki bazı mineralleri yok etmiş olduğu için suyu saflaştırır ve maalesef insan sağlığına yararlı bileşenleri de ortadan kaldırır.
Eğer musluk suyu içiyorsanız içiniz rahat olsun. Belediyeler, suları belirli bir oranda kirli bırakırlar zira o kir bile insan sağlığı için lüzumlu bakteriler taşır. Eğer şehrinizde hususi bir kirlilik yoksa ve içme suyunun tertipli aralıklarla kontrol edildiğinden eminseniz gönül rahatlığıyla musluk suyu tüketebilirsiniz. Elbet bu durum bazı ülkelerde standart olsa da son yıllarda Türkiye’nin de aralarında bulunmuş olduğu pek fazlaca ülkede sorunlu olabilir. Ülkemizin pek fazlaca noktasında musluktan akan suyun içilmesi tavsiye edilmiyor.
Endüstriyel alanların eğer olmazsa olmazı saf su nedir, iyi mi yapılır, nerelerde kullanılır benzer biçimde dört gözle beklenen soruları yanıtladık ve aslen insan sağlığına zararı dokunan olduğundan bahsettik. Yaşam kaynağımız olan su, adı saf bile olsa kimyasal işlemlerden geçirilince öldürücü olabiliyor. Demek saf olmak, daima o denli iyi değil.