Sekoya Ağacı Hakkında Bilgiler

Her insanın minimum bir kere fotoğrafı dahi olsa görmüş olduğu New York’taki Özgürlük heykelini düşünün. Ya da İstanbul Galata Kulesinin heybetini gözünüzün önüne getirin. İşte böylesi yapılardan dahi uzun olabilen Sekoyalar, botanik bilimcilerin ilgisini en oldukça çeken ağaç türlerinden biri olmuştur.

Ana habitatları Şimal ABD olan ve hatta bir dönem Türkiye’de de yetiştirilmeye çalışılan Sekoya ağaçları oldukça garip özelliklere sahipler. Gelin şimdi Sekoya ağaçlarının dört gözle beklenen garip özelliklerine bakalım.

Sekoya ağaçları hakkında garip bilgiler:

• Dünyadaki en kalınca kabuğa haiz ağaç türüdür.
• Devasa boyutlara haizdir.
• Karadeniz’in nemli toprakları, Sekoya için uygun olabilir.
• Yalnızlıktan hoşlanıyor.
• Orman yangınları ve hastalıklar, sekoyalar için ürkütücü değil.
• Toprak altında zannedildiği kadar büyük değil.
• ‘Manyak generalden’ adını alan bir sekoya ağacı vardır.
• Asırlar süresince yaşayabilir.
• Branşının kopması ya da kesilmesi onların işine geliyor.

Bu kadar heybetli durabilmesinin sebeplerinden biri: Dünyadaki en kalınca kabuğa haiz ağaç türü Sekoyalardır.

Devasa bir sekoya ağacının kabuğu, bildiğimiz herhangi bir ağacın kabuğundan oldukça daha kalınca. Bu kadar kalınca bir kabuğa haiz olduğundan sekoya ağacı öteki ağaçlara oranla oldukça daha çok dayanıklı olabilir. Ek olarak kabukları, reçine yada yanmasını kolaylaştırıcı bir madde içermez. Bundan dolayı da ihtimaller içinde bir yangında, alevler ağacın iç kısmına ulaşamaz. Kabukları böceklerin nefret etmiş olduğu mazı tozu ile kaplı olduğundan dolayı ise böcek istilasına uğrayıp zarar görme ihtimalleri yoktur.

İçinden otomobil bile geçebilir: Devasa boyutlara haizdir.

Sekoya ağaçlarının bu kadar ünlenmesindeki ilk özelliklerinden biri, hakikaten devasa boyutlara erişebilmesidir. Öyleki ki, gövdesini kavramak için 12’den fazla sayıda insanoğlunun el ele tutuşması gerekebilir. Bugüne dek kayıtlara geçmiş en uzun sekoya ağacı Hyperion olarak adlandırılan bir tabiat harikasıdır. Hyperionun boyu 115 metredir ve bu ortalama iki tane Galata Kulesi’nin boyuna denktir. En geniş Sekoya ağacı ise adını, Amerikan ordusundaki ‘manyak’ olarak adlandırılan bir generalden alan General Therman ağacıdır. Bu ağaç 32 metre çapındadir ve içinden oldukça rahat şekilde büyük bir otomobil geçebilir.

Nemli ve serin toprak sever: Sekoya ağaçları Karadeniz’de yetişebilir.

Sekoya ağaçlarının anavatanı Şimal ABD’dır. Daha öncesinde Çin bölgesinde de görülmesine karşın yetişmesine en elverişli alanlardan önde gelen habitatı Kaliforniya’daki Sierra Nevada dağlarıdır. Sekoyalar, olgunlaşması oldukça sabır gerektiren bir ağaç türüdür. Fakat bu kadar geç olgunlaşmasına değecek şekilde de 2000-3000 yıl arası yaşayabilirler. Her yönüyle böylesine heybetli bir ağaç Türkiye’de de yetişebilir sadece boyut olarak anavatanındaki şeklinde olanlara erişemez. Nemli toprağı oldukça sevilmiş olduğu için Türkiye’de Karadeniz bölgesinde yetiştirilebilir.

Asosyal bir ağaç: Sekoya ağaçları çevresinde başka bir ağacın varlığından hoşlanmaz.

Evet, sekoyalar yalnızlıktan oldukça hoşlanır. Çevresinde başka bir türde ağaç olmasını sevmez ve bundan dolayı tarafındaki ağaçları çürütebilir. Devasa olmasına rağmen toprağın altında o denli da yer kaplamaz. Kökleri toprak derinine oldukça fazla inmiyor. Bununla birlikte yerde kapladığı alan fazla büyüktür. Yanında başka bir ağacın olmasından hoşlanmaz şu sebeple toprak içindeki mineralleri başka ağaçlarla paylaşmak zorunda kaldığında gücü azalabilir ve hatta ölebilir.

Öldürmeyen acı kuvvetlendirir: Sekoyalar için yangınlar ve hastalıklar ürkütücü değil.

Orta çaplı bir orman yanıgınında, sekoyalar etrafındaki öteki ağaçlar kül olabilir sadece bu durum sekoyaların daha da kuvvetlenmesine dahi sebep olabilir. Yangın esnasında öncelikle zemindeki çalılar ve ölü odunları tahrip eder. Dolayısıyla geriye fidanların gelişebileceği gıda açısından oldukça varlıklı kül bırakır. Ormanla ilgilenen görevli insanoğlu, sekoyaların olduğu yangınları bir süre söndürmeye çalıştılar. Sonrasında baktılar ki sekoyalar eskisi şeklinde gelişmiyor. Bu durum yangının, sekoyalar için gelişmesine destek bir etken bulunduğunu ortaya çıkardı.

Öteki taraftan sekoyalar hastalığa da oldukça dayanıklıdır. İçinde yer edinen ve bağışıklığını güçlendiren ‘tanen’ ismindeki kimyasal bileşen yardımıyla sekoyalar, bir çok hastalığa karşı korunur.

Heybeti yerin altında devam etmiyor: Kökleri zannedildiği şeklinde uzun değil.

Sekoya ağaçlarının kökleri, devasa boyutuna karşın zannedildiği şeklinde o denli da toprağın derinine inmiyor. Fakat kapladığı alan oldukça büyük olduğundan de yanında başka ağaçlara tahammül edemiyor. Ek olarak boyutundan beklenmeyecek kadar minik tohumlara haizdir.

Manyak bir general: General Sherman Ağacı

ABD iç cenginde görevli olan ve birliği tarafınca ‘manyak general’ olarak adlandırılan Sherman isminde bir general vardır. Bu general hem de 83 metre boyundaki devasa yapısıyla ABD Ulusal Parkında bulunan bir sekoya ağacına da adını verir. Şu an için dünyanın en büyük tek gövdeli ağacı olmasıyla ünlüdür ve ortalama 2000 senedir yaşamış olduğu düşünülüyor.

Zamanı olaylara canlı şahit: Asırlar süresince yaşayabilirler.

Dünyanın en büyük ağacı olmasının yanı sıra en uzun yaşayan ağacı da sekoyalardır. Bir sekoya ağacının averaj 2000 yıl kadar yaşayabilir. En uzun yaşama rekoru ise General Sherman ağacına aittir. Kısacası sekoyalar zamanı olaylara canlı bir şahit şeklinde gösterilecek kadar uzun yaşarlar.

İşine geliyor: Branşının kesilmesi sekoyalar için problem değil.

Sekoyalara dair en şaşırtıcı özelliklerden biri, kabuğunun derhal altında bulunan kambiyum adındaki canlı dokuya ışık vurduğunda sürgün verebilmesidir. Eğer bir sekoya ağacının dalını keser yada koparırsanız, o yerden yenir bir sürgün dal vererek eskisinden de daha oldukça büyümeye adım atar.