[ad_1]
Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Yangın Ekolojisi Uzmanı Prof. Dr. Çağatay Tavşanoğlu, büyük orman yangın çağına girildiğini belirterek, ormanlardaki yanıcı madde miktarının azaltılması ve bilhassa yazları orman alanlarına girişin yasaklanması icap ettiğini belirtti.
ATO Congresium’da Anadolu Ajansının (AA) “Global İletişim Ortağı” olduğu EKO İKLİM Zirvesi, iklim değişikliğiyle savaşım ve iklim değişikliğinin ekonomiye tesirini en aza indirmek amacıyla düzenlendi.
Zirvede, AA muhabirine yaz aylarının gelmesi ile ihtimaller içinde orman yangınlarına yönelik tedbirlere ilişkin data veren Tavşanoğlu, ormanların iklim değişikliği ile mücadelede en temel varlıklar bulunduğunu, oldukça yüksek oranda karbon depoladıklarını, yanması durumunda senelerce içinde barınan karbonun atmosfere salındığını ve iklim değişikliğini negatif etkilediğini altını çizdi.
Tavşanoğlu, “Orman yangınlarının gelecek yaz yaşanmayacağına ilişkin herhangi bir veri yok, yeniden yeniden yaşama olasılığımız var. Bizim ‘inşallah yangınlar olmaz’ demek yerine, buna hazırlıklı olmamız lazım. Büyük orman yangın çağına girmiş durumdayız. Oldukca kaçışımız yok şeklinde görünüyor. Son yıllarda ormanlardaki yanıcı materyaller de arttı. Bu yüzden yangınlar çıktığında büyümesini sağlayacak ortamlar mevcut. Büyük yangınları gelecek yıllarda da bekliyoruz.” ifadelerini kullandı.
ORMANLARDAKİ YANICI MADDE MİKTARI AZALTILMALI
Yangınlara sebep olan iklim değişikliğinin etkilerini uzun solukta azaltmanın yolunun fosil yakıtlardan yenilebilir enerjiye geçmek bulunduğunu belirten Tavşanoğlu, kısa vadede ormanların yangınlardan daha azca etkilenmesini sağlamak için pek fazlaca yöntem bulunduğunu kaydetti.
Tavşanoğlu, orman yangınları ile mücadeleye ilişkin şekilleri şu şekilde söyledi:
“Bazı yangınlara teknoloji ile baş etmek zor oluyor. Kaliforniya, Avusturalya yangınında bunu fazlaca gördük. Ne kadar fazlaca uçağınız, helikopteriniz olursa olsun o denli şiddetli yanıyor ki ormanlar siz söndüremiyorsunuz. Alternatifler çözümleri düşünmemiz lazım. Bunlardan biri, yangınlar çıkmadan yangınla mücadeleye adım atmak. Bunun için ormanlardaki yanıcı madde miktarını azaltmalıyız. Ek olarak nemli dönemlerde teknik ekip tarafınca denetimli yakmalarla, ormanların alt örtüsü yakılıyor ve yazın yangın çıktığında yangının sertliği azaltılmış oluyor. Bu da ayrı bir yöntem.”
SICAK HAVALARDA ORMANLARA GİRİŞ YASAKLANMALI
Yangınların bir bölümünün de insan kaynaklı çıktığını belirten Tavşanoğlu, “Sıcak hava dalgasının olduğu dönemde insanların ormanlara ve yaban yaşamının olduğu bölgelere girişlerinin azaltılması gerekiyor. Bilinçlendirme yapılıyor fakat insanoğlu fazlaca savsak. Sert tedbirlerle ormanlara giriş yasaklanabilir. Bu tedbirleri alabilirsek, orman yangınlarını dikkatli bir halde azaltabileceğimizi düşünüyorum.” ifadesini kullandı.
Tavşanoğlu, geçen yaz Hatay’dan İzmir’e kadar geniş bir alanda orman yangınlarının bulunduğunu, kendisinin bilhassa Antalya ve Marmaris’te yangınlardan sonrasında orman alanının organik olarak kendini yenilemesine yönelik araştırmalarda bulunduğunu belirtti.
“BİZİM BEKLENTİMİZ ORMANLARIN DOĞAL OLARAK YENİLENMESİ”
Geçen yaz yanan ormanların kendini yenilemeye yönlendirdiğini ifade eden Tavşanoğlu, “Bizim beklentimiz ormanların organik olarak yenilenmesi. Bunu pek fazlaca ormanda görüyoruz.” dedi.
Tavşanoğlu, “Yangından 15 gün sonrasında toprakta yanmayan organları ile sürgün veren çalılar gördük. Kızılçam ormanlarının yanmayan kozalaklarının açılmasıyla çimlendiğini gördük. İlkbaharda arazi çalışmalarımız başlıyor. Yangın alanlarının bu şekilde bir deposu var. Yangın sonrası ilk birkaç yıl fazlaca eleştiri. Oraya gözümüz şeklinde bakmamız lazım.” diye konuştu.
Bir taraftan ormancılık uygulamalarının devam ettiğini, yanmış ağaçların orman alanından çıkarılması icap ettiğini, bu yaz yanan bölgelerde de bunun derhal başladığına işaret eden Tavşanoğlu, yanan alanların fazlaca büyük bulunduğunu, kış öncesi süregelen bu çalışmanın halen bitmediğini beyan etti.
“ÇOK MÜDAHALE EDİLDİĞİNDE YANAN ORMANLIK ALAN, YANGINDAN DAHA ÇOK ZARAR GÖRÜYOR”
Yanan alanlarda zor durumda kalındığında ağaçlandırmaya başvurulduğunu belirten Tavşanoğlu, şunları kaydetti:
“Alanın sürülmesi, teraslandırılması ve ağaçlandırılmasının ekosistemin gelecekteki yangınlara ve iklim değişikliğine karşı direncini azalttığını görüyoruz, biyoçeşitliliği azaltıyor. 40, 50 yıl sonrasında orada yangın olduğunda bir yenilenme beklentimiz olmayacak ve tekrardan ağaçlandırma yapmak zorunda kalacağız. Bilhassa organik yenilenmeyi öne çıkaran ve ona destek olacak şekilde meydana getirilen uygulamaların biyoçeşitliliği desteklediğini ve alanın orman olmasını garantilemek yolunda bir netice elde edildiğini biliyoruz. Önerdiğimiz şey, fazlaca zorda kalmadıkça sürme şeklinde faaliyetlerin yapılmaması. Doğala yönelik faaliyetler yapıcı ve ekosisteme destek oluyor. Ne kadar yapaya doğru kayarsak, ne kadar müdahale edersek o denli ormana zarar veriyoruz. Bilhassa Akdeniz ekosistemlerinde buna ihtiyacımız yok, çalılar ve otlar kendini yenileyebiliyor. Gelecek nesillere bu ormanları bırakmak için bu biyoçeşitliliği yitirmememiz gerekiyor. Tabiat kendini yenileyebiliyor. Oldukca müdahale edildiğinde yanan ormanlık alan, yangından daha fazlaca zarar görüyor.”
“DOĞU KARADENİZ ORMANLARINDA YANGIN OLSAYDI ORADA YENİLENME OLMAZDI”
Yanan alanlara şimdi bakıldığında 50-70 santimetre boylarında çalıların varlığının dikkati çektiğini, meselenin fidelerin büyümesi bulunduğunu belirten Tavşanoğlu, bu yaz yanan ormanların yeniden eski halini görmek için 20-30 yıl yettiğini fakat yaşlı bir ormanın ise 50-70 yıla gereksinim bulunduğunu söylemiş oldu.
Tavşanoğlu, insan ömrü için 50 senenin uzun, fakat milyonlarca senelik süreden beri mevcud tabiat için 50 senenin göz açıp kapayıncaya kadar geçen bir süre bulunduğunu belirtti.
Prof. Dr. Çağatay Tavşanoğlu şunları kaydetti:
“Doğu Karadeniz ormanlarında yangın olsaydı orada yenilenme olmazdı. Şundan dolayı oradaki türler asla yanmadıkları için kendilerini yenileme durumu yok. Her yerin kendine özgü bir yangın rejimi vardır. Bizim de buna nazaran orman yönetimimizi planlamamız gerekiyor. Şu anda yanan ormanların büyük bir bölümünde yenilenme var. Ben sürülmeyen alanları gezdim ve burada yüzde 80’inde yenilenme bulunduğunu gördüm. Yalnız Marmaris, Antalya bölgesinde şu şekilde bir durum vardı, 13 yıl ilkin yanmış şimdi tekrardan yanmış. Yangın sıklığının yüksek olduğu yerlerde ormanlaşmanın tekrardan olması gecikebiliyor. Sürülme miktarında artışlar var, bunu da önermiyoruz. Organik yolla çözümler varken suni çözümler hem ekonomik hem de ekolojik değil.”
[ad_2]
