Suni Zekâdan Kişisel İsteklerinize Nazaran Yatırım Tavsiyeleri Almak İçin Kullanmanız Ihtiyaç duyulan Promptlar
Suni zekâ günümüzde pek fazlaca alanda kullanıldığı benzer biçimde finans alanında da çözümleme ve tavsiye amacıyla kullanılmakta. Her ne kadar yatırım tavsiyesi olmasa da suni zekâyı finansal mevzularda iyi mi daha iyi kullanabileceğinize gelin hep beraber bakalım.
Paranızın kıymetini korumak yada çoğaltmak artık kim bilir bir tık uzağınızda… Yatırım tavsiyesi olmasa da suni zekâ da bu mevzuda en yakın “dijital” dostunuz olabilir.
Öteki pek fazlaca şeyde olduğu benzer biçimde bu mevzuda da suni zekâdan nokta atışı yanıtlar alabilmek için ona neyi, iyi mi soracağınızı bilmeniz, doğrusu doğru “prompt”ları kullanmanız gerekir.
Ilk olarak şu uyarıyı yapalım…
Suni zekâ mükemmel bir çözümleme aracıdır sadece lisanslı bir yatırım danışmanı değildir. Buradaki tavsiyeler düşünce verme ve eğitim amaçlıdır. Son sonucu devamlı kendi araştırmanızı yaparak yada bir uzmana danışarak vermelisiniz.
1. Kendi risk profilinizi belirleme
Yatırıma başlamadan ilkin suni zekânın sizi tanıması gerekir. Ona yalnız “Nereye para yatırayım?” derseniz, size hepimiz için geçerli olan fakat kim bilir sizin için fazlaca riskli olan bir yanıt verebilir.
“Ben 25 yaşındayım ve aylık gelirimden [….. TL] kenara ayırabiliyorum. Yatırım mevzusunda [Düşük/Orta/Yüksek] risk alabilirim. Hedefim 5 yıl sonrasında bir otomobil almak. Benim için uygun olabilecek yatırım araçları (Borsa, Altın, Fonlar vb.) nedir ve niçin bu tarz şeyleri seçmeliyim?”
Bu prompt niçin mühim?
Suni zekâ bu komutla beraber bir “Terzi” benzer biçimde çalışmaya adım atar. Yaşınız (gençseniz daha riskli yatırımlara vaktiniz vardır), bütçeniz (azca parayla yapılabilecek yatırımlar sınırlıdır) ve vadeniz (5 yıl orta vadeli bir hedeftir) benzer biçimde eleştiri verileri işler. Bu bilgileri verdiğinizde, suni zekâ size “Paranızı derhal harcamayın, şu fonlarda değerlendirin bundan dolayı otomobil hedefiniz için enflasyon üstü getiri lazım” benzer biçimde neden-sonuç ilişkisine dayalı mantıklı bir yol haritası çizer.
2. Yatırım araçlarını öğrenme ve karşılaştırma
Finans dünyasındaki terimler kimi zaman kafa karıştırıcı olabilir. Suni zekâyı bir öğretmen benzer biçimde kullanarak karmaşık mevzuları basite indirgeyebilirsiniz.
“Elimde [….. TL] nakit var. Bunu mevduat faizine yatırmak ile temettü veren hisse senetlerine bölmek arasındaki artı ve eksileri bir tablo hâlinde karşılaştır. Enflasyon ve vergi kesintilerini de göz önünde bulundurarak hangisinin 1 yıl sonunda daha mantıklı olabileceğini yorumla.”
Bu prompt niçin mühim?
Bir çok insan finansal metinleri okumaktan sıkılır. Bu prompt yardımıyla suni zekâ, karmaşık verileri okunabilir bir tabloya dönüştürür. Yalnız “hangisi daha iyi” sorusuna yanıt vermekle kalmaz, hem de vergi ve enflasyon benzer biçimde görünmez giderleri de hesaba katarak sizi uyarır. Böylece, “Faiz garantili para fakat enflasyon karşısında erir miyim?” yoksa “Hisse senedi riskli fakat temettüsü beni kurtarmış olur mı?” ikilemini somut verilerle çözmenize destek verir.
3. Portföy çeşitlendirme
“Tüm yumurtaları aynı sepete koyma” kuralını uygulamak için suni zekâdan dengeli bir dağılım isteyebilirsiniz.
“Elimdeki sermayeyi hem enflasyona karşı korumak hem de dolar bazında büyütmek isterim. Bana %40 güvenli liman, %40 gelişme odaklı ve %20 riskli (fırsat odaklı) varlıklardan oluşan örnek bir yatırım sepeti hazırla. Hangi oranda altına, yabancı hisse senetlerine yada yerli fonlara yer vermeliyim?”
Bu prompt niçin mühim?
Tek bir yatırım aracına bağlı kalmak (mesela yalnız altın almak), o vasıta kıymet kaybettiğinde yada yerinde saydığında tüm birikiminizin durması anlama gelir. Bu prompt ile suni zekâdan matematiksel bir denge istersiniz. Suni zekâ, piyasaların ters gitme ihtimaline karşı “sigorta” görevi görecek güvenli varlıklarla, paranızı katlayacak riskli varlıkları harmanlar.
4. Şirket ve sektör analizi yaptırma
Bir şirketi yada sektörü merak ediyorsanız, saatlerce haber okumak yerine suni zekâya özetletebilirsiniz.
“Yenilenebilir enerji sektörünün geleceği hakkında son 1 yıldaki trendleri çözümleme et. Bu sektörde yatırım yaparken dikkat etmem ihtiyaç duyulan temel riskler (mesela devlet teşviklerinin bitmesi) ve fırsatlar nedir? Bu sektörü pozitif yönde yada negatif etkileyebilecek küresel gelişmeler neler?”
Bu prompt niçin mühim?
Bir sektöre yatırım yapmadan ilkin o sektörün “rüzgârı arkasına alıp almadığını” bilmek gerekir. Bu prompt, suni zekâyı bir piyasa analisti benzer biçimde kullanmanızı sağlar. Yalnız “enerji iyidir” demek yerine devlet politikaları, hammadde maliyetleri yada küresel krizler benzer biçimde o yatırımı kökünden etkileyebilecek dış faktörleri önünüze serer. Böylece yalnız grafiğe bakarak değil, temel verileri bilerek yatırım yaparsınız.
5. Yatırım psikolojisi ve duygu yönetimi
Yatırım yalnız rakamlar değil, hem de psikolojidir. Ürkü yapmamak için destek isteyin.
“Borsa %10 düştüğünde ürkü yapmış olup elimdeki her şeyi satma eğilimindeyim. Yatırım psikolojimi yönetmek ve daha sabırlı olmak için bana Warren Buffett yada Peter Lynch benzer biçimde efsanelerin kriz anlarında uyguladığı stratejilerden örnekler ver.”
Bu prompt niçin mühim?
Yatırımcıların para kaybetmesinin en büyük sebebi yanlış hisse seçimi değil, yanlış zamanda işlem yapmalarıdır. Bu prompt, suni zekâyı bir mentor yada koç olarak konumlandırır. Size geçmişteki büyük krizlerde (2008 krizi, Pandemi düşüşü vb.) sabredenlerin iyi mi kazandığını tarihsel örneklerle anlatır. Bu hikâyeler ve stratejiler, piyasa ekranı kıpkırmızıyken soğukkanlı kalmanızı sağlayacak en mühim dayanağınız olur.
Peki siz finans mevzusunda suni zekâyı iyi mi kullanıyorsunuz? Kendi ipuçlarınızı öteki okurlarımızla paylaşmak için aşağıdaki yorumlar kısmını kullanabilirsiniz.
